= = = အစၥလာမ္အၾကမ္းဖက္အုပ္စုမ်ား = = = (၁) ဖိလိပိုင္ႏိုင္ငံ - မိုရို အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္ဦး (အမ္အန္အယ္လ္အက္ဖ္) Moro National Liberation Front (MNLF)

 

ဘရီတန္းနီးကား စြယ္စံုက်မ္း ေဆာင္းပါး (၂၀၁၀)

လြတ္လပ္ေသာ ဒီမိုကရက္တစ္ အစၥလာမ္ တိုင္းျပည္တစ္ခု တည္ေထာင္ဖန္တီးရန္ လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ေျပာက္က်ား နည္းဗ်ဴဟာမ်ားႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို အသံုးျပဳေသာ ဖိလိပိုင္ႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းမွ မူစလင္ ခဲြထြက္ေရး လႈပ္ရွားမႈ
Muslim separatist movement in the southern Philippines that has employed guerrilla tactics and violence in its campaign for the creation of an independent democratic, Islamic state.
မင္ဒါနာအို ကၽြန္းႏွင့္ ဖိလိပိုင္ႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းရွိ အျခား ကၽြန္းမ်ားမွ မူစလင္ဘာသာ၀င္ မိုရိုလူမ်ိဳးတို႕၏ အမည္ကို ယူထားေသာ MNLF သည္ သမၼတ ဖာဒီနန္ မာကို႕စ္က စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဥပေဒ ထုတ္ျပန္လိုက္ျပီး မၾကာမီ (၁၉၇၃)မွ စတင္၍ ဖိလိပိုင္အစိုးရကို ဆန္႕က်င္ေသာ ေသာင္းက်န္းမႈကို ဦးေဆာင္ခဲ့သည္။
Taking its name from the Muslim Moro peoples of Mindanao and other southern islands of the Philippines, the MNLF led an insurgency against the Philippine government that began in 1973, soon after President Ferdinand Marcos imposed martial law.
MNLF ၏ စုစည္းမႈအားေကာင္းျပီး ရႈပ္ေထြးေပြလီေသာ Bangsa မိုရို စစ္တပ္ ဟု သိၾကရေသာ စစ္ဘက္တပ္ဖဲြ႕တြင္ (၁၉၇၀)ခုႏွစ္မ်ားက အင္အား အေတာင့္တင္းဆံုး အခ်ိန္တြင္ တိုက္ခိုက္ေရး သမား (၃၀,၀၀၀) ရွိသည္။ (၁၉၇၅) ခုႏွစ္တြင္ မာကို႕စ္သည္ မိုရိုတို႕၏ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ နစ္နာမႈမ်ားကို ကုစားေပးခဲ့သည္။ အနည္းဆံုးအားျဖင့္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ ေျမပိုင္ရွင္မ်ားကို ဆန္႕က်င္လွ်က္ ညီမွ်မႈရွိေအာင္ ညွိေပးခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ အစိုးရ၏ ေဒသဆိုင္ရာ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ကမ္းလွမ္းမႈမ်ားကို MNLF က ပယ္ခ်ခဲ့ျပီး မိုရိုကၽြန္းမ်ား အျပည့္အ၀ လြတ္လပ္ေရး ရရန္အတြက္ ဆက္လက္ ေတာင္းဆိုေနခဲ့သည္။
The MNLF's well-organized and sophisticated military force, known as the Bangsa Moro Army, had 30,000 fighters at the time of its greatest strength in the 1970s. In 1975 Marcos conceded that the Moros' economic grievances, at least, were justified, particularly against Christian landowners; but government offers of regional autonomy were rejected by the MNLF, which continued to demand complete independence for the Moro islands.
MNLF သည္ မင္ဒါနာအိုတြင္ က်င္းပေသာ ေရြးေကာက္ပဲြမ်ားကို သပိတ္ေမွာက္ခဲ့ျပီး National Society Movement အား ဥပေဒျပဳမႈဆိုင္ရာ ထိန္းခ်ဳပ္ခြင့္ကို ေပးခဲ့သည္။ (၁၉၇၀)ႏွစ္မ်ား အတြင္း မိုရို အစၥလာမ္ လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္ဦး (MILF) ႏွင့္ Bangsa မိုရို လြတ္ေျမာက္ေရး အစည္းအရံုးတို႕ ဖဲြ႕စည္းျဖစ္ေပၚေစေသာ ျပိဳကဲြမႈ အပါအ၀င္ အကဲြအျပဲမ်ား ဆက္တိုက္ ျဖစ္ပြားျခင္းေၾကာင့္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အားနည္းသြားခဲ့သည္။
The MNLF boycotted elections in Mindanao, giving legislative control to the National Society Movement. The organization subsequently was weakened by a series of factional splits, including breaks in the 1970s that resulted in the formation of the Moro Islamic Liberation Front (MILF) and the Bangsa Moro Liberation Organization.
(၁၉၈၁)ခုႏွစ္ အစပိုင္းတြင္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဥပေဒ ရုပ္သိမ္းလိုက္ေသာ္လည္း ေျပာက္က်ား လႈပ္ရွားမႈ ဆက္လက္ရွိေနခဲ့သည္။ (၁၉၈၁)ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလတြင္ MNLF သည္ အစိုးရတပ္မ်ားအား တုိက္ခိုက္ခဲ့ျပီး ပါတာကၽြန္းေပၚ၌ တပ္သား (၁၂၀)ကို သတ္ျဖတ္ခဲ့သည္။ ဤအုပ္စုသည္ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မ်ား အျပင္ ရိုမန္ကက္သလစ္ ဘုန္းေတာ္ၾကီးမ်ား၊ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားႏွင့္ အျခားသူမ်ားကို ျပန္ေပးဆဲြခဲ့ျပီး ဓားစားခံမ်ားအတြက္ ျပန္ေပးေငြ ေတာင္းခံခဲ့သည္။
Although martial law was lifted at the beginning of 1981, guerrilla activity continued. In February 1981 the MNLF attacked government forces, killing more than 120 troops on the island of Pata. In addition to violent attacks, the group also kidnapped Roman Catholic bishops, foreigners, and others and made ransom demands for their hostages.
(၁၉၈၆)ခုႏွစ္တြင္ မားကို႕စ္သည္ ျပည္သူ႕ေတာ္လွန္ေရးေၾကာင့္ အာဏာ စြန္႕ခဲ့ရသည္။ သမၼတသစ္ ကိုရာဇန္အာကီြႏို ႏွင့္ MNLR ေခါင္းေဆာင္ Nur Misuari တို႕သည္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို အလွ်င္အျမန္ စီစဥ္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကျပီး (၁၉၈၇)ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္ MNLF က ေဒသဆိုင္ရာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ဘက္သို႕ ျပန္လွည့္ကာ လြတ္လပ္ေသာ တိုင္းျပည္အျဖစ္ ေတာင္းဆိုမႈကို စြန္႕လႊတ္ရန္ သေဘာတူညီခဲ့သည္။
In 1986 Marcos was forced from power by a popular revolution. The new president, Corazon Aquino, and the leader of the MNLF, Nur Misuari, quickly arranged for a cease-fire, and in January 1987 the MNLF agreed to drop its demand for an independent state in return for regional autonomy.
သို႕ရာတြင္ MILF က သေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မခံဘဲ ျငင္းဆန္ခဲ့ျပီး အစိုးရႏွင့္ အတိုက္အခံ အုပ္စုမ်ားအၾကား ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ပ်က္ျပားသြားခဲ့သည္။ (၁၉၈၈)ခုႏွစ္တြင္ MNLF က အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထားျခင္းကို ရပ္စဲလုိက္သည္။ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုမႈမ်ား ပ်က္ျပားျခင္းႏွင့္ ဆက္လက္ တိုက္ခုိက္ျခင္းမ်ား ျဖစ္ေနလင့္ကစား အစိုးရက မူစလင္ဘာသာ ကိုးကြယ္ေသာ မင္ဒါနာအို အတြက္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္ေျမ ထူေထာင္ရန္ လမ္းဖြင့္ေပးေသာ ဆႏၵခံယူပဲြမ်ားကို (၁၉၉၀)ခုႏွစ္က က်င္းပေပးခဲ့သည္။
However, the MILF refused to accept the agreement, and discussions between the government and opposition groups broke down. In 1988 the MNLF officially lifted its cease-fire. Despite the breakdown in the talks and the continued fighting, the government held referendums that led to the establishment of an autonomous region for Muslim Mindanao in 1990.
တိုက္ပဲြငယ္ကေလးမ်ား ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ျဖစ္ပြားျပီးေနာက္ ဖိလိပိုင္သမၼတ ဖီဒယ္ရာမို႕ႏွင့္ Misuari တို႕သည္ (၁၉၉၆)ခုႏွစ္၌ ျငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္တစ္ခု ရရွိခဲ့သည္။ ယင္းႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ Misuari သည္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေဒသ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံရသည္။ သို႕ရာတြင္ MNLF ႏွင့္ အစိုးရအၾကား ပဋိပကၡမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားလွ်က္ (၂၁)ရာစုအတြင္းသို႕ ၀င္ေရာက္ လာခဲ့သည္။ (၂၀)ရာစု၏ ေနာက္ဆံုး ဆယ္စုႏွစ္ သံုးခုအတြင္း မိုရို အၾကမ္းဖက္ အုပ္စုမ်ားႏွင့္ အစိုးရအၾကား တိုက္ခုိက္မႈမ်ားတြင္ လူေသဆံုးမႈေပါင္း (၁၀၀,၀၀၀) ရလာဒ္ ထြက္ခဲ့သည္။
After several more years of skirmishes, Philippine President Fidel Ramos and Misuari concluded a peace accord in 1996. Later that year, Misuari was elected governor of the autonomous region. However, clashes between the MNLF and the government continued into the 21st century. During the last three decades of the 20th century, the fighting between Moro guerrilla groups and the government resulted in about 100,000 deaths