ဖုရားဒယကာငနု

 

ဖုရားဒယကာအမည္ခံ...စေနသားငနုတို.ညံၿဖင္းမူေၾကာင္႔ရြာေတာ္ခရိုင္(ဘင္ေတာ္ရဘန္)နဲ..အခုဒီ..ဖေလာင္းခ်ိတ္ၿမိဳ႔ကိုကလားလက္ထဲပါသြားခဲ႔တယ္...ၿမန္မာနဲမိုင္၂၆၀ သာေ၀းၿပီးအနၷိယနဲမိုင္၆၄၀ေက်ာ္ေ၀းတဲပို႔ဘလဲယားၿမိဳ႔အပါအ၀င္အက္ဒမန္က်ၽြန္းကိုလဲသူအေမအေမြေပးသလို...အနၷိယကိုေပးလိုက္တယ္။ခ်ဳအင္လိွုင္းနဲတရုတ္မွာေတြ႔ေတာ..ကခ်င္ကနယ္သံုးနယ္ကိုတရုပ္ၾကီးကိုေပးၿပီးခ်ီးထုတ္၀ရြာေလးတရြာၿပန္ရတယ္....ေၾသာ္စေနသားခ်ီးထုတ္ငနုရယ္..
ရခိုင္နဲမြန္ကိုနာမည္ခံၿပည္နယ္ေပးဖို႔ကို.သူအမွီးသူကိုင္ၿပီးတြင္တြင္ၿငင္းေနခဲ႔တယ္.ဖဆပလအကြဲအၿပဲၿပင္းထန္လာေတာ႔တပည္႔ၾကီးရူေမာင္ကိုစားပြဲေအာက္ကေနတိုင္းၿပည္အာဏာလြဲေပးခဲ႔တယ္။အရသာကိုသိသြားတဲ႔ေလာင္းကစားသမားတပည္႔ေက်ာ္ၾကီးကေတးထားၿပီေနာက္တခါအာဏာသိမ္းေတာ႔မဂၤလာဒံုမွာဖမ္းထားတဲ႔အခ်ိန္မွာကိုသူကိုတပည္႔ၾကီးကလာေခၚမည္လိုယံုၾကည္ေနခဲ႔ပါတယ္တဲ႔...ကဲဒါကိုသာၾကည္႔ေတာ႔....(ဒါ...အ.....တာမဟုတ္ဘူး)နွစ္ကိုယ္ၾကားဘယ္ေလာက္ထိစီး၀ါးရိုက္ထားသလဲဆိုတာၿပတာ.....ေန၀င္းနဲေပါင္းၿပီးနိုင္ငံနဲၿပည္သူအတိုက္အခံေတြကိုတပတ္ရိုက္ဖို႔ၾကၤတာ...
ဒီတခါေတာ႔ေန၀င္းကေနာက္တစ္ပတ္သူကိုထပ္ပတ္ၿပီးငနုအၿပင္အကံုးလံုးကိုသိမ္းၾကံဳးရမ္းေတာ႔တာဘဲ။ေၾသာ္ဖုရားဒရကာၾကီးရဲ႔ေကာင္းၾကိဳးေကာင္းေမြေတြ။
လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးလုတ္တယ္ဆိုၿပီးေန၀င္းအစိုးရကိုတိုက္ေနပါတယ္လူၾကားေကာင္းေအာ္ၿပီးဘန္ေကာက္မွာနန္းေတာ္ေလာက္ရိွတဲ႔အိမ္မွာစံၿမန္းေနခဲ႔တာတဲ႔။ေန၀င္းထိုင္းေရာက္ေတာ႔ထိုင္းဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ႔စီစဥ္ေပးလို႔နွစ္ေယာက္ေတြ႔ၾကၿပန္ေတာ႔ညီေလးအကိုၾကီးနဲပလူးပလဲေနၾကတာထိုင္းဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ႔ေတာင္ေအာ္ေၾကာလန္ကုန္တယ္တဲ႔။
သူသေဘာနဲသူၿမန္မာၿပည္ၿပန္၀င္ေတာ႔သူအာဏာၿပန္ရဖို႔တိုက္ေပးေနတဲ႔ေထာင္ေက်ာ္တဲသူတပ္သားေတြ႔နယ္စပ္မွာဘာလုတ္ရမွန္းမသိငုတ္တုတ္ေမ႔သြားၾကပါတယ္။
ေၾသာ္...ၿမန္မာၿပည္တြက္ဆိုးက်ိဳးေတြ႔တသီတတန္းၾကီးထားသြားတဲ႔ငနုရယ္။

သခၤန္းစာ....၁၉၄၂

ဗမာစစ္သားမ်ား သခၤန္းစာယူရန္

၁၉၄၂-ခုႏွစ္ ကုလား-ရခိုင္ အဓိကရုန္းတြင္ BIA မွ ဗိုလ္ရန္ေအာင္ (ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္) ပါ၀င္ ပတ္သက္ခဲ့ေသာ သမိုင္းမွန္ကို လက္ရွိရခိုင္ပဋိပကၡ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေရးအတြက္ သခၤန္းစာယူႏိုင္ရန္ တင္ျပထားပါသည္။

ဗမာစစ္သားမ်ား သခၤန္းစာယူရန္

(က) ဆူပူမႈလား?၊ ခုခံမႈလား?

ကုလား-ရခိုင္ အဓိကရုန္းကို အျမစ္ျပတ္ေျဖရွင္းရန္ BIA ေခၚ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္က အစြမ္းကုန္ ႀကိဳးစားၾကသည္။
အဓိကရုန္းတြင္ ေခါင္းေဆာင္ခဲ့ေသာ ရခိုင္အမ်ိဳးသား ဦးသိန္းေက်ာ္ေအာင္ႏွင့္ ဦးေက်ာ္ယတို႔အား မင္းျပားၿမိဳ႕၌္ ဖမ္းဆီးလိုက္သည္။ ရခိုင္ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ ဦးဘံုေပါက္သာေက်ာ္တို႔က ေတာင္းပန္ညႇိႏႈိင္း၍ အသက္ခ်မ္းသာေပးခဲ့သည္။
ၿမိဳ႕ေဟာင္းၿမိဳ႕ (ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕)သို႔ ေရာက္ေသာအခါ ေဆြးေႏြးညႇိႏိႈင္းရန္ရွိသျဖင့္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕သို႔ လိုက္လာခဲ့ရန္ ဖိတ္ၾကားခ်က္အရ ဦးထြန္းလွေအာင္က လာေတြ႔သည္။
ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ နန္းရာကုန္းေပၚရွိ BIA စခန္းတြင္ ဦးထြန္းလွေအာင္ကို ေခၚထားသည္မွာ သံုးရက္ရွိၿပီ။ ဤရက္မ်ားအတြင္း ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္တခုလံုး ေက်းရြာမ်ားသို႔ ေမာင္းခတ္၍ေၾကျငာသည္။ BIA ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ရန္ေအာင္ (ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္) တရားေဟာမည္ျဖစ္၍ တအိမ္တစ္ေယာက္က် မလာမေနရ ၿမိဳ႕ေဟာင္းၿမိဳ႕ ေဘာလံုးကြင္းသို႔ လာရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း။
ေဘာလံုးကြင္းတြင္ စုေ၀းေရာက္ရွိေနေသာ လူထုပရိသတ္ႀကီးက ဗိုလ္ရန္ေအာင္ ဆင္းလာႏိုးႏွင့္ နန္းေတာ္ကုန္း၏ ေတာင္ဘက္ေလွကားကို တေမွ်ာ္ေမွ်ာ္ ၾကည့္ေနၾကသည္။
မေမွ်ာ္လင့္ေသာျမင္ကြင္း ေပၚလာေသာအခါ ပရိသတ္တခုလံုး “ဟင္” “ဟယ္”ျဖစ္သြားၿပီး ပထမ အ့ံၾသတႀကီး ေငးၾကည့္ေနၾကသည္။ ေနာက္သတိ၀င္လာေသာအခါ ထျပန္ရန္ႀကိဳးစားၾကသည္။ တဦးတေယာက္မွ် ျပန္သြား၍ မရႏိုင္ေတာ့၊ စစ္သားမ်ားက ထြက္ေပါက္အားလံုးကို ပိတ္ထားၾကၿပီ၊ ပရိသတ္ကို ေသနတ္ျဖင့္ ခ်ိန္ရြယ္၍ ၿငိမ္ၿငိမ္ထိုင္ေနရန္ ညႊန္ၾကားသည္။
ေနာက္ျပန္ႀကိဳးတုပ္၍ ေခၚလာေသာ ဦးထြန္းလွေအာင္ကို ကားစင္တင္လိုက္ၾကသည္။ ဗိုလ္ရန္ေအာင္၏ မိန္႔ခြန္းမွာ တိုတိုတုတ္တုတ္။ အဂၤလိပ္အဆုတ္၊ ဂ်ပန္အတက္၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကင္းမဲ့ေနခ်ိန္ ကုလား-ရခိုင္ လူမ်ိဳးေရးအဓိကရုန္းကိုဖန္တီး၍ ဆိုးသြမ္းခဲ့သူ ဦးထြန္းလွေအာင္အား စံနမူနာျပသည့္အေနျဖင့္ လူထုေရွ႕တြင္ပင္ သတ္ျဖတ္မည္။ လူမ်ိဳးေရးအဓိကရုန္းကို ဖန္တီးတိုက္ခိုက္သူမ်ား ဦးထြန္းလွေအာင္ကဲ့သို႔ ေသရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း။
ဦးထြန္းလွေအာင္ကို ေနာက္ဆံုးအခြင့္အေရးေပးသည့္အေနျဖင့္ ေတာင္းဆိုခြင့္ေပးရာ၊ ဘုန္းႀကီးတပါးကို အလွဴအဒါန္းျပဳလုပ္လိုေၾကာင္းႏွင့္ ရခိုင္လူထုကို တရား တနာရီေဟာခြင့္ျပဳရန္ ေတာင္းဆိုသည္။ ဗိုလ္ရန္ေအာင္က ခြင့္ျပဳလိုက္သည္။
အနီးဆံုး ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတေက်ာင္းမွ ဆရာေတာ္တပါးအား ပင့္လာၾကသည္။ ခါးတြင္လိပ္၍ ယူေဆာင္လာေသာ ပိုက္ဆံအနည္းငယ္ကို စစ္သားမ်ားအား ဦးထြန္းလွေအာင္က ထုတ္ယူေစၿပီး ဆရာေတာ္အား ကပ္လိုက္သည္။
ငယ္စဥ္ကပင္ အလွဴေရစက္ လက္ႏွင့္မကြာ ႀကီးစြာျပဳက်င့္ ေနထိုင္လာခဲ့ပါသည္။ ယခုအလွဴသည္ တပည့္ေတာ္၏ ေနာက္ဆံုးအလွဴျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ နည္းပါးေသာ္လည္း လက္ခံေတာ္မူပါဘုရားဟု လက္အုပ္ခ်ီ မကန္ေတာ့ႏိုင္ေသာ္လည္း ပါးစပ္ျဖင့္ ကန္ေတာ့လိုက္သည္။
ၿပီးသည္ႏွင့္ တရားစေဟာေတာ့သည္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔၏ ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ခဲ့ေသာ သမိုင္းကို အတိုခ်ဳပ္ ေဟာေျပာသည္။ ကုလား-ရခိုင္အဓိကရုန္း ျဖစ္ေပၚလာပံု၊ ယိုင္သည္ရြာေစ်းရွိ မိမိႏွင့္ရခိုင္မ်ား စုဖြဲ႔၍ ေရာင္းခ်ေနေသာ အသင္းပိုင္ဆိုင္ခန္းကို ကုလားမ်ားက ၀ါဦးလျပည့္ေန႔ ဥပုဒ္လာေစာင့္ေနၾကေသာ အခ်ိန္တြင္ ဆိုင္ကိုေဖါက္၀င္၍ ဆိုင္ရွိပစၥည္းမ်ားကို ဖ်က္ဆီးျပျခင္းျဖင့္ ရခိုင္မ်ားကို ရန္စလာပံု၊ ယိုင္သည္ကုလားရြာတြင္ အဂၤလိပ္စစ္တပ္မွ ေနာက္ခ်န္တပ္သား ရာဂ်ပုတ္ ကုလားစစ္သားမ်ား ေရာက္ရွိေန၍ ကုလားမ်ားဖက္မွ ၀င္တိုက္ခဲ့ပံု၊ မိမိတို႔ဘက္မွ ၿဗိတိသွ်တပ္ေျပး ကရင္ရဲေဘာ္အနည္းငယ္က ၀င္တိုက္ခဲ့ပံု၊ ေနာက္ဆံုး ရခိုင္တြင္ ယခင္ကပင္ ေနထိုင္လာခဲ့ေသာ ဌာေနကုလားမ်ားကိုယ္က ကုလားႏွင့္ရခိုင္ ပဋိပကၡျဖစ္ရျခင္းသည္ ေနာက္မွ၀င္လာေသာ ကုလားမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ရသည္ဟု အသစ္၀င္လာေသာ ကုလားမ်ားကို ေမာင္းထုတ္ၾကပံု၊ လူသစ္ကုလားမ်ား အေနျဖင့္လည္း ေအးေအးေဆးေဆး ကိုယ့္ျပည္ကိုကိုယ္ ျပန္လိုလွ်င္ ျပန္ခြင့္ျပဳခဲ့ရံုသာမက ခရီးလမ္းတြင္ အႏၱရာယ္ မက်ေရာက္ႏိုင္ေစရန္ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္အထိ မိမိတို႔က တာ၀န္ယူ ပို႔ေဆာင္ေပးခဲ့ပံု၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစျပဳလာေသာ အေျခအေနတြင္ BIA တပ္ မိမိတို႔ရြာမ်ားသို႔ ေရာက္လာၿပီး ၿမိဳ႕ေဟာင္းတြင္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးရန္ ဖိတ္ေခၚခဲ့ပံု၊ အဟုတ္ေဆြးေႏြးမည္ထင္သျဖင့္ မိမိဖာသာမိမိ လိုက္လာခဲ့ပံု၊ ေနာက္ဆံုး ယခုအေျခအေနမ်ားသို႔ ေရာက္ရပံု၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္မ်ားျဖစ္ေသာ ကရင္စစ္သားကေလးမ်ားကပင္ အေရးႀကီး ေသြးနီးစကားႏွင့္အညီ ရခိုင္မ်ားဘက္မွ ကာကြယ္ေပးခဲ့ျခင္းေၾကာင့္၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားျဖစ္ေသာ ဗမာမ်ားက မိမိအား ဤသို႔လုပ္ႀကံလိမ့္မည္ဟု အိပ္မက္ပင္ မမက္ခဲ့ပံု၊ ဗမာကို ယံုၾကည္ခဲ့သျဖင့္ ရခိုင္ျပည္ႀကီး ေပ်ာက္ဆံုးသြားကာ ရခိုင္လူမ်ိဳး ေျခာက္သိန္းေက်ာ္ အသတ္ခံခဲ့ရသည္ကိုပင္ သခၤန္းစာမယူခဲ့ေသာ မိမိသည္ ယခု အသက္ဆံုးရေတာ့မည္ျဖစ္သည္။
ကၽြန္ေတာ့္ကို သတ္ျဖတ္ျခင္းသည္ ၁၇၈၄-ခုႏွစ္ ရခိုင္ျပည္ကို ဗမာက်ဴးေက်ာ္သိမ္းပိုက္စဥ္က သတ္ျဖတ္မႈ၏ ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္သည္။ ေနာင္လာေနာက္သား ရခိုင္မ်ားတို႔ ဗမာကိုမယံုၾကည္ၾကဖို႔ ကၽြန္ေတာ့္ျဖစ္ရပ္ကို သခၤန္းစာယူႏိုင္ၾကလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္ေသရက်ိဳးနပ္သည္။ အစဥ္အဆက္ဆက္ေသာ ရခိုင္အာဇာနည္မ်ားကဲ့သို႔ပင္ ကၽြန္ေတာ္ရဲ၀ံ့စြာ အေသခံသြားမည္။ ဗမာမ်ားဂတိေဖါက္ဖ်က္ သစၥာပ်က္ခဲ့သည္မွာ သမိုင္းတြင္ အႀကိမ္မ်ားစြာရွိခဲ့ၿပီ၊ ရခိုင္ျပည္ ဆံုးရံႈးခဲ့ရသည္မွာလည္း ဗမာဘုရင္ေမာင္၀ိုင္းက ဂတိဖ်က္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ အေနာက္ဘက္ မ်က္ႏွာစာတြင္ ကုလားရန္ကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခုခံကာကြယ္ေနရေသာ ရခိုင္ႏိုင္ငံသည္ တျဖည္းျဖည္း အင္အားခ်ိနည္းလာသည္၊ တိုင္းျပည္အင္အား ခ်ိနည္းမႈေၾကာင့္ ဗဟိုထိန္းခ်ဳပ္မႈ ပ်က္စီးလုလုျဖစ္ၿပီး ေဒသအသီးသီး သူတလူငါတမင္း ျဖစ္ေနခ်ိန္ လူမ်ိဳးျခား၊ ဘာသာျခားမ်ား၏ လက္ေအာက္ က်ေရာက္မသြားေစရန္ ဗမာဘုရင္ေမာင္၀ိုင္းအား ထိန္းသိမ္းေပးရန္ စစ္ပန္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ရခိုင္ျပည္ကိုေရာက္သည္ႏွင့္ ဂတိဖ်က္ၿပီး ရခိုင္ထီးနန္းကိုၿဖိဳဖ်က္၊ ရခိုင္မ်ားကို မ်ိဳးျဖဳတ္ သတ္ျဖတ္ေတာ့သည္၊ ဘယ္ေနရာမွာ ဘယ္မွ်သတ္ျဖတ္ခဲ့သည္။ ကေလးသူငယ္မ်ားကို ဘယ္မွ်သတ္ခဲ့သည္၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မ်ားကို ဘယ္ေနရာမွာ သတ္ခဲ့သည္ စသည္ျဖင့္ ေနရာေဒသ၊ အေရအတြက္ အတိအက်ႏွင့္ ရက္စက္မႈအေပါင္း သရဖူေဆာင္းခဲ့သည္ကို သတ္နည္း သတ္ဟန္မ်ားကအစ ေဟာေျပာေနရာ ခြင့္ျပဳထားေသာအခ်ိန္ တနာရီေစ့ေအာင္ပင္ မေစာင့္ႏိုင္ေတာ့၊ အနာေပၚ တုတ္က်၍ ေဒါသ အမ်က္ထြက္ေနေသာ ဗိုလ္ရန္ေအာင္က စစ္သားမ်ားကို စစ္ေရးျပရန္အမိန္႔ေပးသည္။
စစ္သားမ်ား ကားစင္ႏွင့္ လူထုအၾကားတြင္ ဘယ္ညာ၊ဘယ္ညာေအာ္၍ စစ္ေရးျပၾကၿပီးသည္ႏွင့္ က်ားထိုးရန္ ဗိုလ္ရန္ေအာင္က အမိန္႔ေပးသည္။
ဦးထြန္းလွေအာင္ ရင္၀ကို စစ္သားတစ္ဦးက လွံစြပ္ျဖင့္ အားကုန္ထိုးသြင္းလိုက္သည္။ ဦးထြန္းလွေအာင္ တရားေဟာမပ်က္။
ေနာက္တစ္ခ်က္ထိုးသည္၊ ေသြး၀တ္ရံုလႊမ္းၿခံဳထားေသာ ဦးထြန္းလွေအာင္သည္ တရား ေဟာေကာင္းဆဲ။
သံုးခ်က္ေျမာက္ထပ္ထိုးရန္ အမိန္႔ေပးလိုက္သည္။ ထိုသံုးခ်က္ေျမာက္တြင္ “ထြန္းလွေအာင္ဆိုတာ လူေသသြားေပမဲ့၊ ရခိုင္သမိုင္းမွာ နာမည္မေသႏိုင္ေတာ့”ဟု အသံကုန္ေအာ္ေျပာၿပီး ေခါင္းငိုက္စိုက္က် ၿငိမ္သက္သြားသည္။
မၿငိမ္ႏိုင္သူက ဗိုလ္ရန္ေအာင္။ နတ္ပူးသလို တဆတ္ဆတ္တုန္ေနသည္။ လူထုဘက္ကို ၾကည့္လိုက္ေသာအခါ အားမတန္၍ မာန္ေလွ်ာ့ကာ အံႀကိတ္ခံေနၾကေသာ ရခိုင္သားမ်ားႏွင့္၊ တေယာက္ႏွင့္တေယာက္ ေပြ႔ဖက္၍ ေခါင္းမေဖၚႏိုင္ေအာင္ ငိုေၾကြးေနၾကေသာ ရခိုင္အမ်ိဳးသမီးမ်ား။ သည္ၾကားထဲ BIA တပ္ထဲမွ ရခိုင္ရဲေဘာ္အမ်ားစုက လက္နက္မ်ားကိုအပ္၊ ယူနီေဖါင္းကိုပင္ ခ်က္ခ်င္းခၽြတ္ေပးၿပီး တပ္မွထြက္သြားၾကသည္။
ကုလားမ်ားကို တိုက္ခိုက္ခဲ့၍ ဆိုးသြမ္းယုတ္မာသူအျဖစ္ မိမိက စံနမူနာျပ သတ္ျဖတ္ခဲ့ေသာ္လည္း အသတ္ခံရသူက မိမိအား လူယုတ္မာႀကီးအျဖစ္ ပံုေဖၚသြားခဲ့ၿပီ။ လွံစြပ္ႏွင့္ထိုးေနသည္ကို အပ္ဖ်ားႏွင့္ ထိုးသေလာက္ပင္ နာၾကင္မႈကိုမျပပဲ ေသသည္အထိ မိမိအား အာခံသြားခဲ့သည္။
ညေန ၿမိဳ႕လူႀကီးမ်ားႏွင့္ေတြ႔ခ်ိန္တြင္ မိမိလက္လြန္သြားေၾကာင္း ဗိုလ္ရန္ေအာင္က ၀န္ခံလိုက္သည္။

(ခ) ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလား?၊ င/ရဲလား?

ၿဗိတိသွ်စစ္တပ္ နတ္ျမစ္အေနာက္ဘက္ျခမ္းထိ ဆုတ္ခြာသြားၿပီးေနာက္ မိမိတို႔၏ ေရွ႕ကာအတားအဆီးအျဖစ္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာနယ္မွ ကုလားမ်ားကို အေပ်ာ္ထမ္းတပ္မ်ားဖြဲ႔စည္း၍ လက္နက္မ်ား တပ္ဆင္ေပးထားခဲ့သည္။ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ေရွ႕တိုးလာေသာ ဂ်ပန္တပ္မ်ားကို ေထာက္လွမ္းရန္ႏွင့္ ေႏွာင့္ယွက္ဟန္႔တား တိုက္ခိုက္ရန္ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ ကုလားမ်ားသည္ ဂ်ပန္ကိုမတိုက္၊ ဂ်ပန္ေရာက္မလာမီကပင္ ယင္းေဒသရွိ ရခိုင္မ်ားကို အျပတ္ရွင္းေတာ့သည္။ ေမာင္ေတာတနယ္လံုး ရခိုင္မ်ား ျပဳတ္ျပဳတ္ျပဳန္းကုန္ၿပီး ဘူးသီးေတာင္ကို ၀ိုင္းရံ၍ အားစမ္းတိုက္ခိုက္ေနၾကသည္။ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕တြင္ ၿဗိတိသွ်အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အၾကြင္းအက်န္ ရခိုင္ပုလိပ္အခ်ိဳ႕ႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားမ်ားက ၿမိဳ႕ကိုမဆုတ္မနစ္ ခုခံေနၾကသည္။
ထိုအခ်ိန္ ဗိုလ္ရန္ေအာင္ ေခါင္းေဆာင္ေသာ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ BIA က ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕ကို ေသနတ္တစ္ခ်က္မေဖါက္ရပဲ သိမ္းပိုက္လိုက္သည္။ ဘူးသီးေတာင္ ဘဏ္တိုက္မွ ေငြသိန္းေပါင္း ႏွစ္ဆယ္ကို သိမ္းယူလိုက္သည္။ ရခိုင္ပုလိပ္မ်ားႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားမ်ားထံမွ ေသနတ္အလက္ ႏွစ္ရာကိုလည္း သိမ္းယူလိုက္သည္။
မိမိတို႔ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္မွ လံုၿခံဳေရးတာ၀န္ ယူထားလိုက္ၿပီျဖစ္ျခင္းေၾကာင္း ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားလက္ထဲတြင္ ေသနတ္လက္နက္ ထားရွိရန္ မလိုေတာ့၊ ကုလားမ်ားႏွင့္ျဖစ္ပြားေနေသာ လူမ်ိဳးေရးအဓိကရုန္းကို မိမိတို႔က ညႇိႏိႈင္းေျဖရွင္းေပးမည္။
ကုလားမ်ားကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကမ္းလွမ္းလိုက္သည္။ ကုလားမ်ားက ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းရန္ ကိုယ္စားလွယ္လႊတ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုသည္။ BIA မွ ဗိုလ္ရန္ေနာင္ႏွင့္ ဗိုလ္မ်ိဳးညြန္႔ႏွစ္ဦးတို႔ကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ လႊတ္လိုက္သည္။
ကုလားမ်ားက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မေဆြးေႏြးမီ ထမင္းစားပြဲႀကီး ျပင္ဆင္ထားသည္။ ထမင္းစား၀ိုင္းတြင္ ေသနတ္ကို ေဘးတြင္ခ်၍ BIA ကိုယ္စားလွယ္ႏွစ္ဦး ၀င္ထိုင္လိုက္ၾကသည္ႏွင့္ ေနာက္ဘက္မွ ကုလားမ်ားက ဖမ္းခ်ဳပ္၊ အျပင္ဆြဲထုတ္ကာ လည္ပင္းကိုလွီးျဖတ္၍ ဟာလာလုပ္လိုက္ၾကသည္။
ဧရာမထမင္းစားပြဲႀကီးကို မိမိတို႔အတြက္ လိႈက္လိႈက္လွဲလွဲ ႀကိဳဆိုမႈဟု ထင္မွတ္ခဲ့ေသာ BIA ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္ႀကီးႏွစ္ဦး ျမင္သာျမင္ရ မစားခဲ့ရပဲ၊ ကိုယ္တိုင္က ယဇ္ေကာင္ဘ၀ က်ေရာက္သြားသည္။ ထမင္းစားပြဲႀကီးကား ကုလားမ်ားအတြက္ ေအာင္ေသေအာင္သား စားေတာ္ပြဲႀကီးတခုသာ။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဗိသုကာႀကီး ဗိုလ္ရန္ေအာင္ (ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္) သည္ မည္သို႔မွ မတတ္ႏိုင္ေတာ့။
ကုလားမ်ား၏ စစ္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားက ပို၍ျပင္းထန္လာသည္။ သည္ၾကားထဲ အဂၤလိပ္ ဒီ၀ီဇံတပ္မႀကီး ခ်ီတက္လာၿပီဟု ကုလားမ်ားက လုပ္ႀကံ သတင္းလႊင့္ၾကရာ BIA ဗမာစစ္သားမ်ား ဆုတ္ခြာခ်င္လာၾကသည္။ ဦးဘံုေပါက္သာေက်ာ္ အစရွိေသာ ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ကုလား လက္နက္ကိုင္မ်ားသာျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဂၤလိပ္တပ္ မဟုတ္ေၾကာင္း မည္သို႔ပင္ နားခ်ေစကာမူ ေသြးပ်က္ေနေသာ ဗမာစစ္သားမ်ားက ဆုတ္ခြာရန္သာ ေျပာလာၾကသည္။
“ပရိုဂရက္” (Progress) သေဘၤာေပၚတြင္ စစ္သားအားလံုး တက္ေရာက္ၿပီးခါမွ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ ဆုတ္ခြာမည္ကို ဘူးသီးေတာင္ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားမ်ား သိသြားၾကသည္။
မေနရဲၾကေတာ့။ အဓိကရုန္းကို ကာကြယ္ေပးမည္ဆိုေသာ BIA စစ္သားမ်ားပင္ ဆုတ္ေျပးေနၾကၿပီ။ လူမ်ိဳးေရးအဓိကရုန္း ဆက္မျဖစ္ရန္ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ မိမိတို႔၏ လက္နက္မ်ားကိုလည္း သိမ္းယူသြားၾကေသးသည္။
အတူလိုက္ပါရန္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမိဳ႕သူ၊ ၿမိဳ႕သားမ်ား စုၿပံဳဆင္းလာၾကသည္။ စစ္သားမ်ား၏ “ပရိုဂရက္”သေဘၤာေပၚသို႔ တက္ရန္ တားဆီးခံရေသာအခါ၊ စက္ပ်က္ေနေသာ “ မင္း၀” သေဘၤာကို ဆြဲယူေပးရန္ ေတာင္းပန္ၾကသည္။ ဗိုလ္ရန္ေအာင္က သေဘာတူ၍ “မင္း၀” သေဘၤာသို႔ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားမ်ား မဆန္႔မၿပဲတက္ၾကသည္။
ႀကိဳးျဖင့္ဆြဲလွ်က္ ထြက္လာသည္။ ျမဳတ္လု ျမဳတ္ခ်င္ ျဖစ္ေနေသာ “မင္း၀” သေဘၤာေပၚတြင္ ေၾကာက္အား လန္႔အားႏွင့္ လူးလြန္႔ေနၾကရာ သေဘၤာေစာင္းလာသည္။ မိမိတို႔၏ သေဘၤာပါ နစ္ျမဳတ္သြားမည္ကို စိုးရိမ္လာေသာ ဗိုလ္ရန္ေအာင္က ႀကိဳးျဖတ္ရန္ အမိန္႔ေပးလိုက္၍ ဆြဲထားေသာႀကိဳးကို ျဖတ္ပစ္လိုက္သည္ႏွင့္ “မင္း၀”နစ္ျမဳတ္ရေတာ့သည္။
ကယ္ပါ၊ ကူပါ တစာစာ ေအာ္ေနၾကေသာ ဘူးသီးေတာင္ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သား ေလးရာေက်ာ္အား ေမယုျမစ္က ၀ါးမ်ိဳေနသည္ကို မသိက်ိဳးကၽြမ္ စြန္႔ခြာလွ်က္ ဗိုလ္ရန္ေအာင္၏သေဘၤာ စစ္ေတြသို႔ ဆက္လက္ထြက္ခြာသြားသည္။
ကုလား-ရခိုင္ အဓိကရုန္းကို ၿငိမ္းခ်မ္းေအာင္ လုပ္ေပးမည့္ ကယ္တင္ရွင္ႀကီး ဗိုလ္ရန္ေအာင္ အႀကီးအက်ယ္ စိတ္မေကာင္း ခံစားရသည္ဟုဆို၏။
စစ္ေတြၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္ၿပီး မၾကာမီ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕ကို ကုလားမ်ား အလံုးအရင္းျဖင့္ တိုက္ေနၿပီဟူေသာ သတင္းစကားေၾကာင့္ ရခိုင္ရဲေဘာ္မ်ား၏ ေတာင္းဆိုခ်က္အရ BIA တပ္စုတစ္စုကို စက္ေလွတစ္စီးျဖင့္ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕သို႔ လႊတ္လိုက္သည္။ သို႔ေသာ္ မရေတာ့။ လမ္းခုလပ္ ခြဆံုရြာေရာက္သည့္ႏွင့္ ကုလားမ်ားက ကမ္းမွလွမ္းပစ္၍ စက္ေလွျမဳပ္ၿပီး အားလံုးေသကုန္သည္။
ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕၏ ေနာက္ဆံုးအေျခအေနကို ေအာက္ပါမိသားစုတစ္ခု၏ ျဖစ္ရပ္က ပံုေပၚေစလိမ့္မည္။
ကုလားမ်ား ၿမိဳ႕ထဲသို႔ ၀င္လာၿပီ။ ေလွေပၚတက္၍ ထြက္ေျပးၾကသည္။ မိမိတို႔ အိမ္ႀကီးအား ကုလားမ်ားက မီးရိႈ႕လိုက္သည္ကို ျမင္ေနရသည္။ ကုလားေလွမ်ား ၀ဲယာညႇပ္၍ လာေနၾကသည္။ တဘက္ကမ္းသို႔ ဦးတည္ေလွာ္ခတ္သြားရာ ကမ္းေပၚမွာ ကုလားေပါင္းမ်ားစြာ ဘြားခနဲေပၚလာသည္။ ဓါးကို ေထာင္ျပေနၾကသည္။ “လာခဲ့၊ လာခဲ့ ႏြားလွီးသလို လွီးမည္”ဟု ေျပာင္ျပေနၾကသည္။
ညီမျဖစ္သူက “ေမာင္ႀကီး ကၽြန္မ ကုလားမယားအျဖစ္ မခံႏိုင္၊ ကၽြန္မဂုတ္ကို ဓါးျဖင့္ခုတ္၍ အယင္သတ္ေပးပါ”ဟု ေတာင္းပန္ေနသည္။
အမႀကီးကလည္း “ငါလည္း ကုလားမယားအျဖစ္ မခံႏိုင္၊ ငါ့ကိုပါသတ္ေပးပါ”ဟု ေတာင္းဆိုလာသည္။ အေမႏွင့္ အဘြားတို႔ကလည္း “ကုလားလက္ထဲ ဠင္းတဆြဲသလို အေသမခံႏိုင္၊ ငါတို႔ကိုလည္း အယင္ခုတ္သတ္လိုက္”ဟု ေတာင္းဆိုလာသည္။
ေမာင္ႀကီးႏွင့္ ေမာင္ေလးတို႔က “ညီမႏွင့္ အမကိုေတာ့ ခုတ္သတ္မည္၊ အေမႏွင့္ အဘြားကိုေတာ့ လက္မတင္ေကာင္း၍ မသတ္ႏိုင္”ဟုေျပာေသာ္လည္း၊ မိခင္က “ငါ့သားတို႔ကို ငါတို႔ခြင့္ျပဳသည္၊ ခြင့္လႊတ္သည္၊ ငါတို႔ကို သတ္ၿပီးသည္ႏွင့္ ကုလားယုတ္မ်ားကို ေသႏိုင္သမွ် မ်ားမ်ားေသေအာင္ ခုတ္ၿပီး မင္းတို႔လည္း မလြတ္ႏိုင္လွ်င္ အေသခံၾကေလာ။ ဤတိရစၦာန္မ်ားလက္ထဲမွာ အသက္ရွင္လွ်က္ျဖင့္ လံုး၀ အဖမ္းမခံၾကေလႏွင့္။”

(ဂ) စကားခ်ပ္

(၁) ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္ ဗိုလ္ရန္ေအာင္သည္ ဦးထြန္းလွေအာင္ကို သတ္ျဖတ္ခဲ့မႈ၊ ဘူးသီးေတာင္ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားမ်ားကို ေသေစခဲ့မႈ ၀ဠ္ေၾကြးေၾကာင့္ထင္သည္၊ ၁၉၆၇-ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၆-ရက္ေန႔၌ ဗကပ (ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ) ၏ ျဖဳတ္ထုတ္သတ္ စီမံကိန္းတြင္ ရက္ရက္စက္စက္ အသတ္ခံလိုက္ရသည္။
ဗကပ ဗဟိုစခန္းတြင္ ဗုိလ္ရန္ေအာင္အား စြဲခ်က္မ်ား တစ္ေယာက္တစ္မ်ိဳး ၀ိုင္းတင္ၾကရာ၌ သခင္ဇင္၏ စြဲခ်က္တြင္ ဘူးသီးေတာင္မွာ သေဘၤာျမဳပ္၍ လူအမ်ားအျပား ေသေစခဲ့မႈ၊ ကုလား-ရခိုင္ အဓိကရုန္းကို ကိုင္တြယ္မႈ အမွားေၾကာင့္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာနယ္ရွိ ရခိုင္မ်ားစြာ အသက္ဆံုးရႈံးခဲ့ရမႈအတြက္ တာ၀န္ရွိသည္ဟု စြပ္စြဲခဲ့သည္။
သားလတ္ ရဲေဘာ္ေစာမင္းကပါ အေဖအရင္းကို သစၥာေဖါက္အျဖစ္ စြဲခ်က္တင္၍ ျဖစ္ႏိုင္လွ်င္ သူကိုယ္တိုင္ လာသတ္လိုသည္ဟု စာေရးသားခဲ့သည္။
စိတ္ေရာ၊ လူကိုပါ အမ်ိဳးမ်ိဳးႏွိပ္စက္ျခင္း၏ဒဏ္ကို မခံႏိုင္ေတာ့၍ ၁၉၆၇-ခု၌ ႏို၀င္ဘာလ ၁၅-ရက္ေန႔ကပင္ အက္စ္ပရင္ေဆး ၃၃-လံုးေသာက္ကာ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ သတ္ေသရန္ႀကိဳးစားသည္။ မေသႏိုင္လိုက္။
ေျခေထာက္တြင္ သစ္တံုးခ်ိတ္ဆြဲ၍ တိရစၦာန္ရိုင္းမ်ားကဲ့သို႔ ၀ါးရံုပင္တြင္ ခ်ဥ္ေႏွာင္ထားျခင္းေၾကာင့္ နမိုးနီးယား၀င္ကာ ေသလုေမ်ာပါး ျဖစ္လာသည္ကို ခ်က္ခ်င္းမေသေစရန္ ပဋိဇီ၀ေဆးမ်ား ထိုးသြင္းေပးသည္။ တံေတြး ၀ိုင္းေထြးၾကၿပီး ေသးအလူးလူး၊ ေခ်းအလူးလူး ျဖစ္ေနေသာ ဗုိလ္ရန္ေအာင္ကို ၀ါးရင္းတုတ္မ်ားျဖင့္ ရိုက္ႏွက္၍ မခ်ီမဆန္႔ အသက္ထြက္ေစခဲ့သည္။
(၂) ဦးထြန္းလွေအာင္ကား မေသႏိုင္ေတာ့။ ကုလား နယ္ေျမခ်ဲ႕မႈ ရွိေနသမွ် ရခိုင္သားမ်ား တြန္းလွန္ေနၾကမည္။ ရခိုင္သားမ်ား ခုခံတြန္းလွန္ေနသမွ် သူလုပ္ခဲ့ေသာ လုပ္ရပ္မ်ားသည္လည္း ဆက္လက္ ရွင္သန္ေနမည္။
၁၉၄၂-ခုႏွစ္ ကုလား-ရခိုင္ အဓိကရုန္းတြင္ သူ႔အားပါ၀င္ေစခဲ့ေသာ ယိုင္သည္ရြာသည္၊ ၂၀၁၂-ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၃-ရက္ေန႔က မီးရိႈ႕ခံလိုက္ရၿပီ။ ရာဇ၀င္ေၾကြးေလာ၊ အရိုးတြန္ျခင္းေလာ မေျပာတတ္။ ေသခ်ာသည္ကား ရခိုင္သမိုင္းရွိေနသမွ် ဦးထြန္းလွေအာင္သမိုင္းက ရွင္သန္ေနမည္သာ။
(၃) ၁၈၁၀-ႏွင့္ ၁၈၁၆-ၾကားကာလတြင္ ရခိုင္ျပည္၌ လူဦးေရ ၁-သန္းေက်ာ္ရွိခဲ့သည္။ ဗမာဘုရင္ လက္ထဲမွ ရခိုင္ျပည္ကို ၿဗိတိသွ်တို႔ သိမ္းယူၿပီး ၁၈၂၆-ခုႏွစ္တြင္ လူဦးေရစာရင္း ေကာက္ယူေသာအခါ ရခိုင္ျပည္၌ လူဦးေရ (၁၀၀၀၀၀) တစ္သိန္းသာ က်န္ေတာ့သည္။
(၄) ယခုျဖစ္ပြားေနေသာ ပဋိပကၡတြင္ လိုအပ္သည္ထက္ပို၍ ရခိုင္မ်ားကို ႏွိမ္နင္းသတ္ျဖတ္ေနေသာ ဗမာစစ္ဗိုလ္၊ စစ္သားမ်ားသည္ အထက္ပါ သမိုင္းျဖစ္ရပ္မွန္ကို သခၤန္းစာ ယူၾကေစလိုသည္။ ပဋိပကၡ တားဆီးရံုထက္ ပိုလြန္၍ ရခိုင္မ်ားအား ဖိႏွိပ္ျခင္းသည္ မွန္သလား?၊ ရခိုင္မ်ားထံမွ ထင္းခုတ္မည့္ ဓါးပါမက်န္ လက္နက္မ်ား သိမ္းဆည္းျခင္းသည္ မွန္သလား?။
(၅) အထက္ပါ သမိုင္းျဖစ္ရပ္မွန္ တင္ျပခ်က္သည္ ဗမာမုန္းတီးေရး တင္ျပခ်က္ျဖစ္သည္ဟု မမွတ္ယူၾကေစလို။
အတိတ္မွ သမိုင္းမွန္ကို သခၤန္းစာယူႏိုင္မွ လက္ငင္းအေျခအေနကို ေျဖရွင္းႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
၁၉၅၆-ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ လူတစ္ကိုယ္ မဲတစ္ျပားစီစနစ္ျဖင့္ မဲေပးႏိုင္ရန္ ဦးႏုဦးေဆာင္ေသာ ဖဆပလ သည္ တဘက္ႏိုင္ငံမွ ကုလားမ်ားအား ေျမာက္မ်ားစြာ သြင္းခဲ့သည္။ မဲႏိုင္သည္ကား ဗမာအုပ္စိုးသူ၊ ကုလားဒဏ္ကို ခံရသူက ရခိုင္ျပည္သူ။
ဗမာအုပ္စိုးသူမ်ားကို အစဥ္အဆက္ ယံုၾကည္၍မရသည္မွာကား သမိုင္းက သက္ေသျပခဲ့ပါၿပီ။
ဦးေန၀င္း လက္ထက္ကဆိုလွ်င္ ရခိုင္ျပည္၊ ရခိုင္ေျမျဖစ္ေသာ အုန္းကၽြန္းကို ဘဂၤလားေဒ့(ခ်္)သို႔ လက္ေဆာင္ ေပးသကဲ့သို႔ အသားလြတ္ ေပးပစ္ခဲ့သည္။ နဂါးမင္းစီမံခ်က္ေၾကာင့္ ကုလား (၁၅၆၆၃၀) ေယာက္ ထြက္ေျပးသြားသည္ကို ဟသၤာစီမံခ်က္ျဖင့္(၁၈၈၇၈၀) ထိ လက္ခံခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံတကာက အခြင့္အေရး ေပးလာမည္ကို ေမွ်ာ္လင့္ၿပီး ရခိုင္ေျမမွာ ကုလား ၃၂၁၅၀-ေယာက္ကို ပိုမိုျဖည့္သိပ္ခဲ့သည္။
ယခု သမၼတႀကီး ဦးသိန္စိန္ကား အေျပာက ေရႊမန္းျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ရခိုင္အမ်ိုးသားအားလံုး ၀မ္းသာအားရ ေထာက္ခံေနၾကေသာ္လည္း ႏိုင္ငံတကာ အေထာက္အကူႏွင့္ ရခိုင္ေျမကို အလဲအလွယ္ လုပ္မည္လားဟု သံသယစိတ္ႏွင့္ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကသည္။
ဤတစ္ႀကိမ္တြင္ ဗမာရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူအားလံုးက ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား၏ ခံစားမႈကို ထပ္တူထပ္မွ် ၀င္ေရာက္ခံစား ေပးၾကေနၾကျခင္းသည္ ရခိုင္-ဗမာ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးဆီသို႔ ဦးတည္ေနသည္။
လက္ရွိပဋိပကၡကို မွန္ကန္စြာ ေျဖရွင္းႏိုင္ေရးသည္ ျပည္ေထာင္စု တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးအတြက္ လိုအပ္ခ်က္ႀကီး တစ္ခုျဖစ္သည္။ သို႔မဟုတ္ပါက-----------။
ခိုင္ထူး (ARG-222)
ရခိုင္မ်ိဳးေစာင့္အုပ္စု
ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ
ရက္စြဲ-၁၈.၁၁.၂၀၁၂


မွီျငမ္း-

(၁) ေတာ္လွန္ေရးခရီး၀ယ္ (စာေရးသူ-ဘံုေပါက္သာေက်ာ္) ၊ သႏၱာေအာင္စာေပ၊ သတင္းဂ်ာနယ္ ပံုႏွိပ္တိုက္မွ ၁၉၇၃-ခု ဇူလိုင္လ ၁၅-ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ေ၀သည္။
(၂) ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈ (စာေရးသူ-ဦးဘစံ)၊ သဟာယစာေပမွ ၁၉၉၆-ခု မတ္လတြင္ ထုတ္ေ၀သည္။
(၃) သခင္သန္းထြန္း၏ ေနာက္ဆံုးေန႔မ်ား (ပထမတြဲ)၊ ျမရာပင္စာေပမွ ၁၉၆၉-ခုႏွစ္ ေမလ ၁-ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။

ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခဲ့သူမ်ား-

(၁) ဦးေမာင္ႀကီး (ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕)၊ BIA တပ္သားေဟာင္းျဖစ္သည္။ ဦးထြန္းလွေအာင္ကို ဗိုလ္ရန္ေအာင္ က်ားထိုး၍ သတ္စဥ္က ေရွ႕ဆံုးတြင္ ရွိေနၿပီး ရခိုင္ရဲေဘာ္မ်ား တပ္မွထြက္ၾကစဥ္ ပါ၀င္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ (ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕မွ ေက်ာင္းဆရာ ဦးေမာင္တင္ႀကီး၏ အကိုျဖစ္သည္)။
(၂) ဦး၀င္းျမေအာင္ (ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕) ကြယ္လြန္။
(၃) ဦးဘေအာင္ (ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕) ကြယ္လြန္။(ဦးထြန္းလွေအာင္၏ ညီျဖစ္သည္)။
(၄) ဦးစိန္ေက်ာ္ (ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕) ကြယ္လြန္။ ေက်ာင္းဆရာ။
(၅) ဦးစံထြန္းေအာင္ေက်ာ္ (ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕) အသက္-၉၆-ႏွစ္။
(၆) ေဒၚဦးစိန္သာ (ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕) အသက္-၈၆-ႏွစ္။
(၇) ဦးစိုးသာေအာင္ (ကၽြဲတဲရြာ) ကြယ္လြန္။ (ဇာတိ-ဘူးသီးေတာင္)။
(၈) ဦးနီထြန္းဦး (ကၽြဲတဲရြာ) ကြယ္လြန္။ (ဇာတိ-ဘူးသီးေတာင္)။
(၉) ေဒါက္တာေအးခ်မ္း (ပါေမာကၡ) ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ။ (ဇာတိ-ဘူးသီးေတာင္)။
(၁၀) ဆရာႀကီးဦးေမာင္ဗသိန္း(အၿငိမ္းစား-ၿမိဳ႕နယ္ပညာေရးမွဴး၊ ရခိုင္သမိုင္းသုေတသီ) စစ္ေတြၿမိဳ႕။

အာဖဂန္နစၥတန္တြင္ ဗုဒၶဘာသာေပ်ာက္ကြယ္သြားျခင္းအေၾကာင္း - သရ၀ဏ္ (ျပည္)

အာဖဂန္နစၥတန္တြင္ ဗုဒၶဘာသာေပ်ာက္ကြယ္သြားျခင္းအေၾကာင္း - သရ၀ဏ္ (ျပည္)
by hooligansgroup on Friday, November 16, 2012 at 2:08pm ·

အစၥလာမ္၀ါဒ မထြန္းကားမီ အာဖဂန္နစၥ

တန္တြင္ အဓိကကိုးကြယ္ေသာ ဘာသာမွာ ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ပါသည္။ အာဖဂန္ႏိုင္ငံ ဟင္ဒုကတ္႐ွ္ ေတာင္တန္း၏ ေတာင္ဘက္အရပ္ေဒသမ်ားတြင္ ဗုဒၶဘာသာသည္ ထိုစဥ္ကမ်ားစြာ စည္ပင္၀ေျပာခ့ဲသည္။

ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီးကို အာဖဂန္နစၥတန္ႏိုင္ငံ ကဘူးခ႐ိုင္ ဂန္ဒါရာတြင္ ထည္ထားခ့ဲၾကသည္။ ယခုအခါ ထိုေဒသကို ကန္ဒါဟာ ေခၚၾကသည္။ သမိုင္းဆုိင္ရာ သက္ေသအေထာက္အထားမ်ားအရ အာဖဂန္နစၥတန္တြင္ အစၥလာမ္၀ါဒ မထြန္းကားမီ (ခရဏ္ေတာ္မေပၚမီ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀၅ ခု)ကပင္ ဗုဒၶဘာသာ အေျခတည္ခ့ဲေၾကာင္း သုေတသီတို႔က သံုးသပ္ၾကသည္။ ထိုသို႔ ေစာစီးစြာ အေျခတည္ခ့ဲေသာ ဗုဒၶသာသနာမွာ ေအဒီ ၇ ရာစုတြင္ စတင္ေမွးမွိန္လာခ့ဲၿပီး၊ ေအဒီ ၁၁ ရာစုတြင္ လံုး၀ ကြယ္ေပ်ာက္ခ်ဳပ္ၿငိမ္း သြားခ့ဲေလသည္။ ဤေဒသမွာ တ႐ုတ္တို႔၏ ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းျဖစ္ေသာ ပိုးလမ္းမႀကီးေပၚတြင္႐ွိ၍ လူသိမ်ား ေက်ာ္ၾကားလွပါသည္။ ဂေရဘိုဘတ္တားရီးယန္း မင္းဆက္မွ ဘုရင္တစ္ပါးျဖစ္ေသာ မိႏၵာဘုရင္ႀကီး လက္ထက္တြင္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာသည္ အာဖဂန္နစၥတန္တြင္ ထြန္းကားခ့ဲပါသည္။

မၾကာေသးမီ အခ်ိန္ပိုင္းက ႐ွာေဖြေတြ႔႐ွိခ်က္မ်ားအရ အာဖဂန္နစၥတန္ႏိုင္ငံ ေလာ္ဂ်ာျပည္နယ္ (ကဘူးၿမိဳ႔ေတာင္ဘက္)တြင္ ဗုဒၶ၏ ဓါတ္ေတာ္ေမြေတာ္ ၄၂ ဆူကို တူးေဖာ္ေတြ႔႐ွိခ့ဲပါသည္။ ဗုဒၶသာသနိက အေဆာက္အအံုမ်ားကိုလည္း အာဖဂန္ေ႐ွးေဟာင္းဌာနက တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ႐ွာေဖြေတြ႔႐ွိခ့ဲပါသည္။ ေလာ္ဂ်ာျပည္နယ္၌ ႐ွာေဖြေတြ႔႐ွိခ့ဲသမွ် ပစၥည္းမ်ားထဲတြင္ ေ႐ွးေဟာင္းေစတီေတာ္ ႏွစ္ဆူ၊ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြား ဆင္းတုေတာ္မ်ား နံရံပန္းခ်ီမ်ား ေ႐ႊဒဂၤါး၊ ေငြဒဂၤါး၊ ေ႐ွးေဟာင္းပုတီးမ်ား ပါ၀င္ပါသည္။

ဘက္တားရီးယန္း စာေပပညာ႐ွင္ႏွင့္ စစ္သည္ေတာ္ (မိလိဒႏၵပဥၥာ က်မ္းအရ မိလိႏၵမင္းႀကီး) တစ္ဦးသည္ အိႏိၵယမွ ေရာက္လာေသာ နာဂေသနဟု အမည္ရေသာ မေထရ္တစ္ပါးႏွင့္ ေတြ႔ၿပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္အျဖစ္ ကူးေျပာင္းေရာက္႐ွိခ့ဲေၾကာင္း သိရပါသည္။ ျမတ္ဗုဒၶ၏ ပထမဆံုး ဥပသကာႏွစ္ပါးျဖစ္ေသာ တဖုႆႏွင့္ ဘလိက ကုန္သည္ညီေနာင္ႏွစ္ပါးသည္ သူတို႔၏ ဇာတိၿမိဳ႔ျဖစ္ေသာ ဘာသ္ၿမိဳ႔တြင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းကို ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းခ့ဲရာ အာဖဂန္နစၥတန္တြင္ ပထမဆံုးတည္ထား ကိုးကြယ္ေသာ ေစတီေတာ္ႀကီး သမိုင္းပါ ဇာတ္ေကာင္မ်ားႏွင့္ နာမည္ဆင္တူေနသည္မွာ စဥ္းစားစရာျဖစ္ေပသည္။ (ဘာသာျပန္သူ၏ စကားခ်ပ္)

ဘာမီယန္ေတာင္တန္းသည္ လိုဏ္ဂူမ်ားေပါမ်ားလွေသာ ေတာင္စဥ္ေတာင္တန္းႀကီးတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ၎ေတာင္မ်ားအတြင္း႐ွိ လိုဏ္ဂူမ်ားတြင္ သီတင္းသံုးၾကေသာ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ ဗုဒၶနိပါတ္ေတာ္မ်ားကို ေက်ာက္ဂူနံရံမ်ားတြင္ နံရံပန္းခ်ီမ်ားအျဖစ္ ေရးခ်ယ္ခ့ဲၾကပါသည္။ ဘာမီယန္ေတာင္ၾကားေဒသ႐ွိ ေက်ာက္ဂူနံရံမ်ားတြင္ ထြင္းထုထားေသာ ဗုဒၵ႐ုပ္ပြားေတာ္မာ်းဟု ေခၚေ၀ၚၾကၿပီး သမိုင္းေၾကာင္းအရ တန္ဖုိးျဖတ္၍ မရေအာင္ အလြန္႐ွားပါး အဖိုးတန္လွေပသည္။ ထို ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္မ်ားထဲမွ ၾကည္ညိဳဖြယ္အေကာင္းဆံုးႏွင့္ အ႐ြယ္အစားအႀကီးဆံုးမွာ ဥာဏ္ေတာ္ ေပ ၄၂၀ ႐ွိေသာ ရပ္ေတာ္မူ ကိုယ္ေတာ္ႀကီးျဖစ္သည္။ ထုိ႐ုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီးကို လြန္ခ့ဲေသာ ၁၁ ႏွစ္ (၂၀၀၁ ခုႏွစ္)က တာလီဘန္ သူပုန္မ်ားက ဒိုင္းနမိုက္ျဖင့္ ေဖာက္ခြဲဖ်က္ဆီးပစ္ခ့ဲသည္။ မူဆလင္မ်ားသည္ ႐ုပ္တုကိုးကြယ္မွဳ မျပဳရဟု အယူ႐ွိေသာေၾကာင့္ တာလီဘန္တို႔သည္ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္ျမတ္မ်ား တည္႐ွိေနျခင္းကို သည္းမခံႏိုင္ဘဲ ျဖစ္ခ့ဲပံုရသည္။



ထိုလုပ္ရပ္ကို တားဆီးရန္ ထိုစဥ္က ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံတြင္ ေရာက္႐ွိေနေသာ ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ကိုဖီအာနန္က တာလီဘန္တို႔သည္ ကိုယ့္ကိုသာမက အစၥလာမ္၀ါဒအတြက္ပါ အက်ဳိးမ့ဲေစေသာ လုပ္ရပ္ကို လုပ္ခ့ဲေလၿပီဟု ေျပာၾကားခ့ဲပါသည္။ ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး တားဆီးေနသည့္ၾကားမွ ၂၀၀၁ ခု မတ္ ၁၁ ရက္၊ တနဂၤေႏြေန႔တြင္ ႐ုပ္ပြားေတာ္ႀကီးႏွစ္ဆူကို ႏွစ္ရက္ဆက္၍ ေ႐ွ႔ဆင့္ေနာက္ဆင့္ ဒိုင္းနမိုက္ျဖင့္ ၿဖိဳခြဲဖ်က္ဆီးခ့ဲသည္။

ထိုကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပါကစၥတန္၊ သီရိလကၤာ၊ ဂ်ပန္တို႔မွ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔မ်ားလႊတ္ကာ ထိုသို႔မလုပ္ဖို႔ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးခ့ဲေသာ္လည္း မေအာင္ျမင္ခ့ဲေပ။ ဒါေတြဟာ အစၥလာမ္တရားေတာ္နဲ႔ မညီလို႔ ဖယ္႐ွားရတာပါဟု တာလီဘန္တို႔က အေၾကာင္းျပခ့ဲသည္။ UN အတြင္းေရးမွဴး ကိုဖီအာနန္ကမူ "အစၥလာမ္နာမည္ကို ခုတုန္းလုပ္ၿပီး ဘယ္သူ႔ကိုမွ အက်ဳိးမ႐ွိ ပ်က္စီးေစမ့ဲ အလုပ္ကို သူတို႔ လုပ္ေနၾကတယ္။ ဒီလုပ္ရပ္ကို ကမာၻေပၚမွာ ဘယ္သူကမွ ေထာက္ခံမွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ က်ဳပ္ေျပာရဲတယ္"ဟု ေျပာခ့ဲသည္။

အဖိုးအနဂၢထိုက္တန္ေသာ ကမာၻ႔အေမြအႏွစ္မ်ား အာဖဂန္သမိုင္းတြင္ ျပန္အဖတ္ဆယ္၍ မရေအာင္ ေပ်ာက္ဆံုးသြားရျခင္းအတြက္ ေနာင္အခါတြင္ သူတို႔ ႏွေမ်ာေကာင္း ႏွေမ်ာတသ ေနပါလိမ့္မည္။ ကမာၻ႔ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံမ်ားသည္ ကုလသမဂၢ၊ ယူနက္စကိုတို႔ႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ထိုစဥ္က ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကန္႔ကြက္ခ့ဲပါမူ ထိုအျဖစ္ဆုိးမွ ေ႐ွာင္လႊဲေကာင္း ေ႐ွာင္လႊဲႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ တာလီဘန္တို႔သည္ အဖ်က္စြမ္းအားႀကီးမားေသာ အေျမွာက္လက္နက္ႀကီးမ်ားကို သံုး၍ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္၊ မတ္လတြင္ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္မ်ားကုိ ဖ်က္ဆီးခ့ဲပါသည္။ ထိုဖ်က္ဆီးခံရေသာ ဘာမီးယန္း ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္ႏွင့္ တစ္ပံုစံထဲတူေသာ (ဥာဏ္ေတာ္ပို၍ျမင့္ေသာ) ပံုစံတူ ၾသကာန႐ုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီးကို သီရိလကၤာတြင္ တည္ထားကိုးကြယ္ခ့ဲၾကပါသည္။

ေ႐ွးအခါကလည္း အာဖဂန္နစၥတန္တြင္ မတူညီေသာ ဘာသာမ်ား႐ွိခ့ဲၾက ကိုးကြယ္ခ့ဲၾကဖူးပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဘာသာတစ္ခုက အျခားဘာသာမ်ားကို ေလးစားခ့ဲၾကသည္။ ေဘာ္လ္ကာေဒသသည္ ေဇာ႐ိုး၀ါဒ Zoroaster (အီရန္ႏိုင္ငံတြင္ စတင္ခ့ဲေသာ ဘုရားသခင္ဘက္ေတာ္သားမ်ားသည္ မိစာၦ၀ါဒီမ်ားကို အဆက္မျတ္ တိုက္ခုိက္သုတ္သင္ေရး၀ါဒ)၏ မူလဘူတ စတင္ေမြးဖြားရာ ေနရာျဖစ္ေနသည္။ ေနာင္ေသာအခါ ဤ၀ါဒမွာ အီရန္သို႔ ေရာက္႐ွိပ်ံ႔ပြားသြားၿပီး မေကာင္းသူပါယ္ ေကာင္းသူကယ္၀ါဒ Zoroastrianism ဟု ထင္႐ွားခ့ဲသည္။ ဂေ႐ွ႔(စ္)ကို ဘက္ထရီယန္လက္ထက္တြင္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ေဇာ႐ိုး၀ါဒမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူတကြ တူ႐ွိခ့ဲၾကသည္။

တမန္ေတာ္မိုဟာမက္ ကြယ္လြန္ၿပီး ႏွစ္ ၃၀ ၾကာေသာအခါ (ေအဒီ ၆၀၀) အာရပ္မူဆလင္မ်ားသည္ ပါ႐ွားကိုေအာင္ႏိုင္ၿပီးေနာက္ ဘက္တားရီးယားေဒသကို ဆက္လက္တုိက္ခိုက္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာထြန္းကားရာ ေဘာ္လ္ကာေဒသ (Balka)သို႔ပါ ေရာက္႐ွိလာခ့ဲသည္။ ၎တို႔ အုပ္စိုးၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားကို လူခြန္ စတင္ေကာက္ခံခ့ဲသည္။ ဘုရားေက်ာင္းကန္ ေစတီ ပုထုိးမ်ားသို႔ သြားေရာက္ဖူးေမွ်ာ္ ပူေဇာ္ကန္ေတာ့သူမ်ားကိုလည္း ဘုရားဖူးခြန္မ်ား ေကာက္ခံခ့ဲသည္။ ကဘူး႐ွိ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ားကို ၀င္ေရာက္လုယက္ ဖ်က္ဆီးၾကၿပီး ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္မ်ားကို ေအာင္ပြဲအထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ယူငင္သိမ္းပိုက္ၾကသည္။ နာက်ဥ္းဖြယ္ အႏိုင္က်င့္ခံရမွဳသည္ ဤမွာပင္စသည္။ ကဘူးတြင္ ဗုဒၶဘာသာသည္ တျဖည္းျဖည္းအားနည္းလာၿပီး ေနာက္ဆံုးတြင္ အာဖဂန္နစၥတန္မွ လံုး၀ေပ်ာက္ကြယ္သြားရေတာ့သည္။

ေအဒီ ၇ ရာစုတြင္ အာဖဂန္သို႔ မူဆလင္မ်ား စတင္ေရာက္႐ွိလာၿပီး ၁၀ ရာစုသို႔ ေရာက္ေသာအခါ တစ္ႏိုင္ငံလံုးနီးပါး အစၥလာမ္ဘာသာသို႔ ေရာက္႐ွိခ့ဲသည္။ ၁၁ ရာစုတြင္ကား ဗုဒၶဘာသာ အာဖဂန္နစၥတန္မွ လံုး၀ခ်ဳပ္ၿငိမ္း ထြက္ခြာခ့ဲရသည္။ (မွတ္ခ်က္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ပုဂံသို႔ ဗုဒၶဘာသာ ေရာက္လာခ်ိန္မွာ အာဖဂန္တြင္ ဗုဒၶဘာသာ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းခ်ိန္ ျဖစ္ေနေပသည္။ စကားခ်ပ္)

အာရပ္တို႔ အာဖဂန္ကို တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ၿပီး အစၥလာမ္၀ါဒကို သယ္ေဆာင္လာဖို႔ စစ္ေရးျဖင့္ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္လာေသာအခါ အာဖဂန္ေဒသခံ ေတာင္ေပၚသားတို႔သည္ ၎တို႔၏ ပိုက္နက္နယ္ေျမကို လက္နက္စြဲကိုင္ကာ ခုခံကာကြယ္ခ့ဲၾကေပသည္။ ထိုအခ်ိန္က အာဖဂန္နစၥတန္တြင္ ဗုဒၶဘာသာ၊ ဟိႏၵဴဘာသာ၊ ေဇာ႐ိုး၀ါဒ၊ ဂ်ဴးဘာသာမ်ားကို မိမိယံုၾကည္ရာ ကိုးကြယ္ခ့ဲၾကေပသည္။ အာရပ္မ်ားသည္ ေဒသခံမ်ားကို အစၥလာမ္ကိုးကြယ္သူမ်ား ျဖစ္ေစရန္ အတင္းအက်ပ္ ဘာသာေျပာင္းေစရန္ ႀကံေဆာင္မွဳမွာ ကနဦးတြင္ အာဖဂန္ေတာင္ေပၚသားမ်ား၏ အဆက္မျပတ္ အျပင္းအထန္ ခုခံေတာ္လွန္မွဳေၾကာင့္ မေအာင္ျမင္ခ့ဲေပ။ ေအဒီ ၈၇၀ တြင္မူ ယေန႔ေခတ္ အာဖဂန္နစၥတန္ဟုေခၚတြင္ေနေသာ ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ရာကြတ္ဘင္လာသီဆာဖာ ဆိုသူက တိုက္ခိုက္ေအာင္ျမင္ခ့ဲၿပီး၊ အစၥလာမ္၀ါဒကို စစ္ေရးျဖင့္ တုိးခ်ဲ႔ႏိုင္ခ့ဲသည္။ အတင္းအက်ပ္ ဘာသာေျပာင္းခံရသူမ်ားသည္ အခြင့္သာသည္ႏွင့္ သူပုန္ထၾကြၿပီး သူတို႔၏ မူလဘာသာကို ျပန္လည္ဆည္းကပ္ၾကသည္လည္း ႐ွိခ့ဲသည္။ ေအဒီ ၈ ရာစုႏွင့္ ၉ ရာစုၾကား ကာလမ်ားတြင္ ယေန႔ေခတ္ အာဖဂန္နစၥတန္၊ ပါကစၥတန္ႏွင့္ အိႏိၵယႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းေဒသမ်ားမွ ေဒသခံမ်ားမွာ ဆြန္နီအစၥလာမ္ဘာသာသို႔ သြတ္သြင္းျခင္း ခံၾကရသည္။ ေအဒီ ၉၉၈ ႏွင့္ ၁၀၃၀ ၾကားတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခ့ဲေသာ တူရကီမင္း ဆက္ဟူလတန္ မိုဟာမက္သည္ အိႏိၵယႏိုင္ငံကို ၁၇ ႀကိမ္ခန္႔ ၀င္ေရာက္ တုိက္ခိုက္ခ့ဲၿပီး အိႏိၵယႏွင့္ အာဖဂန္နစၥတန္တြင္ လူအစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ အစၥလာမ္ဘာသာသို႔ အတင္းအဓမၼ ေျပာင္းလဲ၀င္ေရာက္ေစခ့ဲသည္။ ေတာင္ကုန္း ေတာင္တန္းမ်ားေပၚတြင္ ေနထိုင္ၾကေသာ ေဒသခံအာဖဂန္မ်ားကေတာ့ အစၥလာမ္ဘာသာသို႔ မ၀င္ဘဲ ေနခ့ဲၾကသည္။ ထိုေဒသတြင္ေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္သူ ျပည္နယ္ဘုရင္ခံမ်ားသည္ ဂ်ာလာလာဘတ္ အနီး႐ြာမ်ားတြင္ ဟိႏၵဴ၊ မူဆလင္၊ အာဖဂန္ မိန္းမမ်ားစြာကိုယူကာ အစၥလာမ္ဘာသာ တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ခ့ဲၾကသည္ဟု ေအဒီ ၉၈၂ ေရးသားေသာ ဟူဒတ္အယ္အလမ္ (Hudud-al-Alam)ဆိုေသာ စာအုပ္တြင္ ေဖာ္ျပခ့ဲသည္။

လုပ္သက္ ၃၄ ႏွစ္ ႐ွိၿပီျဖစ္ေသာ အာဖဂန္ျပတိုက္မွဴးျဖစ္သူ အိုမာခန္ မက္ဆိုဒီက အာဖဂန္၏ ေခတ္အဆက္ဆက္မွာ အလြန္လက္ရာေျမာက္ေသာ ဗုဒၶ႐ုပ္တုမ်ားကို သူတို႔ လွ်ဳိ႔၀ွက္ စုေဆာင္းႏိုင္ခ့ဲေသာေၾကာင့္ အလြန္ဂုဏ္ယူေၾကာင္း၊ သူတို႔သည္ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္ အဆူ ၃၀၀ ခန္႔ကို ျပတိုက္အနီး ေျမေအာက္ခန္းထဲတြင္ လွ်ဳိ႔၀ွက္သိမ္းဆည္းထားၿပီး ျပတိုက္၀န္ထမ္းမ်ားက ကာကြယ္ေစာင့္ေ႐ွာက္ထားေၾကာင္း ေျပာၾကားခ့ဲသည္။ ဘာမီယန္ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္ႀကီး ဖ်က္ဆီးခံရမွဳကို သူတို႔ အလြန္စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိေၾကာင္း၊ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဤ႐ုပ္ပြားေတာ္ႀကီးမွာ အာဖဂန္နစၥတန္၏ သမိုင္းေၾကာင္းျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟုလည္း ေျပာၾကားခ့ဲပါသည္။

ဂန္ဒါရာ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီးကို စတင္မတည္ထားခင္ကအထိ ဗုဒၶဘာသာ ေပၚထြန္းစကာလမ်ားတြင္ မည္သူမွ် ဗုဒၶ႐ုပ္တု၊ ႐ုပ္ပြားလုပ္၍ မကိုးကြယ္ခ့ဲၾကပါ။ ကနဦးတြင္ လူ႔ပံုသ႑ာန္ကို ေ႐ွာင္႐ွားၿပီး အျခားသေကၤတမ်ားကိုသံုး၍ ကိုးကြယ္ပူေဇာ္ခ့့ဲၾကသည္။ လူတို႔သည္ ေ႐ွးဦးစြာ ဗုဒၶဘုရား႐ွင္၏ ေျခေတာ္ရာ (စက္ေတာ္ရာ)ကို ပံုတူျပဳ၍ ကိုးကြယ္ခ့ဲၾကပါသည္။ ေျခေတာ္ရာပံုထဲတြင္ မဟာယာန ဗုဒၶဘာသာမွ အႏၱရာယ္ကင္း အင္းကြက္မ်ားႏွင့္ ဆင္တူေသာ အင္းမ်ားကို ထည့္သြင္းေရးဆြဲခ့ဲၾကသည္။ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္မ်ား၏ ေျခေတာ္ရာတြင္ သေကၤတမ်ား ထည့္သြင္းေရးဆြဲၾကသည္မွန္ေသာ္လည္း အာဖဂန္နစၥတန္မွ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္မ်ား၏ ေျခေတာ္ရာသေကၤတမ်ားကိုကား ယခုထက္ထိ သုေတသီတုိ႔ အဓိပၸါယ္မေဖာ္ႏိုင္ေသးပါဟု ေျခေတာ္ရာသမိုင္းကို ၂၅ ႏွစ္ၾကာ သုေတသနလုပ္ခ့ဲသည့္ ေဒါက္တာ ၀ဲဓမၼေဆလာက ေျပာပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းေတာင္တစ္ပါးေရးခ့ဲေသာ၌လည္း ဗုဒၶဘုရား႐ွင္သည သူ၏လက္၀ဲဘက္ေျခေတာ္ရာကို သမၼႏိုလာ (သီရိလကၤာ) အရပ္တြင္ ခ်ေတာ္မူၿပီး၊ လက္ယာေျခေတာ္ရာကို ယိုနာကာပူရ္ (ေဆာ္ဒီအာေရဗ်)ႏိုင္ငံ မကၠာမာ (မကၠာ)တြင္ ခ်ေတာ္မူသည္ဟု အထူးအေလးထား ေဖာ္ျပထားပါသည္။ ဤအခ်က္သည္ မြတ္ဆလင္တို႔က ကဘာဟုေခၚေသာ မကၠာ႐ွိ ေျခရာတစ္ခုကို ရည္ညႊန္းပံုရသည္။ မြတ္ဆလင္၊ ခရာဇ္ယန္ႏွင့္ ဂ်ဴးဘာသာ၀င္တို႔ အေလးအျမတ္ထားၾကေသာ ေအဘရာဟမ္းဆိုသည့္ ပုဂၢိဳလ္သည္ ေက်ာက္နံရံေပၚ၌ သူ၏ေျခရာကို တစ္ခ်ိန္က ခ်ထားခ့ဲသည္ဆို၏။ ထိုေျခရာ မခ်ခင္ကပင္ မူလေျခရာတစ္ခုသည္ ႐ွိႏွင့္ေနၿပီးျဖစ္ရာ ေအဘရာဟမ္သည္ ထိုမူလေျခရာကို အာဒမ္၏ေျခရာဟု ယူဆခ့ဲၿပီး ေက်ာက္တံုးတစ္ခုႏွင့္ ဖံုးအုပ္ထားခ့ဲၿပီး ေျခရာအမည္ကို ကဘာဟု အမည္ေပးခ့ဲသည္ဟု ဆို၏။ ကာလၾကာေသာအခါ ထိုေနရာကို အႀကိမ္ႀကိမ္ျပဳျပင္ မြမ္းမံျပင္ဆင္မွဳမ်ား ျပဳလုပ္ခ့ဲၾကသည္။ ထိုေနရာကို ျမင့္ျမတ္ေသာေနရာအျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး မြတ္ဆလင္မ်ားက ၀တ္ျပဳ ပူေဇာ္ရန္ ၀င္ခြင့္ျပဳသည္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားကေတာ့ ထိုေနရာသို႔ ျမတ္စြာဘုရားေျခေတာ္ရာ ဖူးေျမာ္ရန္ ဘယ္တုန္းကမွ မသြားခ့ဲၾကပါ။ သို႔ေသာ္ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာလြန္သည္အထိ ေဂါသက်မ္းမွာ အသံုးျပဳ ကိုးကားေနၾကဆဲျဖစ္သည္။ ဤဒ႑ာရီဆန္လွေသာ က်မ္းစာပါ အေၾကာင္းမ်ားကိုေတာ့ မည္သူမွ မွားသည္၊မွန္သည္ မဆန္းစစ္ႏိုင္ခ့ဲပါ။ သဂၤါယနာတင္ရာတြင္ ထည့္သြင္းမေဖာ္ျပခ့ဲေသာ္လည္း မဟာ၀ံသက်မ္းမာ်းအလိုအရာ ဗုဒၶဘုရားသခင္သည သီရိလကၤာ (သီဟိုဠ္ကၽြန္း)သို႔ သံုးႀကိမ္ခန္႔ ၾကြေရာက္ခ့ဲသည္ဟု မွတ္တမ္းတင္ထားပါသည္။ ဤကိစၥသည္ အေသးစိတ္ဆက္လက္ေလ့လာ သုေတသနျပဳသင့္ေသာ ကြင္းဆက္တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ အာဖဂန္နစၥတန္က့ဲသို႔ပင္ ဗုဒၶသာသနာ စည္ပင္ထြန္းကားၿပီးမွ ကြယ္ေပ်ာက္သြားေသာ အျခားေနရာတစ္ခုမွာ အိႏိၵယႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းတြင္ မဟာယာနႏွင့္ ေထရ၀ါဒရဟန္းေတာ္မ်ား သီတင္းသံုးခ့ဲသည့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းေပါင္း မ်ားစြာကို ေတြ႔ခ့ဲရသည္ဟု ေျပာပါသည္။ ယခုအခါ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ဟိႏၵဴဘာသာမွာ အိႏိၵယမွာေရာ၊ သီရိလကၤာမွာေရာ ေရာေထြးေနေပသည္။ ဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္းတိုင္းတြင္ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္ ေတြ႔ရမည္ျဖစ္ၿပီး၊ ဗုဒၶဘာသာ ဘုရားပုထိုးမ်ားမွာလည္း ဟိႏၵဴနတ္႐ုပ္မ်ား ႐ွိေလသည္။ ဗုဒၶဘာသာကို ရန္သူသဖြယ္ တိုက္ခိုက္ႏွင္ထုတ္ခ့ဲေသာ အာဖဂန္နစၥတန္ႏွင့္ ယွဥ္၍ သံုးသပ္ၾကည့္ေစလိုပါသည္။

ဗုဒၶဘာသာ သာသနာျပဳမင္းႀကီးျဖစ္ေသာ သီရိဓမၼာေသာကမင္းႀကီး၏ စကားကို ယူ၍သံုးရလွ်င္ "အၾကင္သူသည္ မိမိကိုးကြယ္ရာ ဘာသာကိုသာ ခ်ီးျမွင့္ေျမွာက္စားလ်က္ အျခားဘာသာမ်ားကို က့ဲရဲ႔မ႐ွဳတ္ခ်ထိုက္၊ အျခားဘာသာ အယူ၀ါဒမ်ားကိုလည္း သူတို႔ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မွဳႏွင့္အညီ ေလးစားအသိအမွတ္ျပဳရမည္။ ဤသို႔ ျပဳျခင္းျဖင့္ ဘာသာအယူ၀ါဒမ်ား အျပန္အလွန္ ကူးလူးဆက္ဆံႏိုင္ရမည္။ မိမိအယူ၀ါဒႏွင့္ မတူသူမ်ားကို ျပစ္တင္႐ွဳတ္ခ်ျခင္း မလုပ္ရာ၊ မိမိဘာသာအယူ၀ါဒကိုသာ ခ်ီးျမွင့္လ်က္ အျခားတစ္ပါးေသာ ဘာသာအယူ၀ါဒကို ပိတ္ပင္ႏွိပ္စက္ျခင္းကား အက်ဳိးမ႐ွိယံုမွ်မက ကိုယ့္အယူ၀ါဒကိုပင္ နိမ့္က်ပ်က္စီးေစ၍ ေ႐ွာင္ၾကဥ္ရေပမည္။

____________________________________
Reference and Credit to -သရ၀ဏ္(ျပည္)
Watch News Journal

(email:newsofburma.myanmar@gmail.com)

ဗမာျပည္ဖြား တိုင္းရင္းသားမ်ား၊ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံက ရခိုင္ျပည္နယ္က ဘဂၤလီအေရးအခင္း သေဘာထားထုတ္ျပန္

burma office germany on bingali unrest

ဗမာျပည္ဖြား တိုင္းရင္းသားမ်ား၊ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံက ရခိုင္ျပည္နယ္က ဘဂၤလီအေရးအခင္း သေဘာထားထုတ္ျပန္

burma office germany on bingali unrest

လီကာရွင္းရဲ႕ မွတ္သားဖြယ္ စကားႀကီးေတြပါ

သင့္ရဲ႕ အခ်ိန္ ၅ မိနစ္ေလာက္ေလး ေပးၿပီး ဖတ္ေစခ်င္ပါသည္။

ေဟာင္ေကာင္သူေဌးႀကီး လီကာရွင္းရဲ႕ မွတ္သားဖြယ္ စကားႀကီးေတြပါ၊ facebook ေပၚမွာ share ေနၾကတာ ေတြ႔ဖန္မ်ားေတာ့ ျမန္မာလိုျပန္ေရးခ်င္စိတ္ေပါက္ၿပီး ျပန္ေရးထားတာေတြပါ။ ေျပာသာေျပာရတယ္၊ တကယ့္ လီကာရွင္းစစ္စစ္ႀကီးက facebook ေပၚမွာ ဇိမ္ေျပနေျပ ထိုင္ေရးတာလား ဆိုတာ သံသယျဖစ္မိပါတယ္၊ သူ႔ကိုခ်စ္တဲ့သူ တစ္ေယာက္ေယာက္က ေရးတင္ေနတာလည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မွာေပါ႔ေလ၊ ဘာပဲျဖစ္ျ

ဖစ္၊ သေဘာက်မိတဲ့ စကားစုေလးေတြကို ေရြးတင္လိုက္ပါတယ္။

၂၀-၈၀ နိယာမ

လူေတြမွာ ၂၀% က လည္ပင္းအထက္ပိုင္းနဲ႔ပိုက္ဆံရွာတယ္၊ ၈၀% က လည္ပင္းေအာက္ပိုင္းနဲ႔ ပိုက္ဆံရွာတယ္။ ၂၀% က အခ်ိန္ဝယ္တယ္၊ ၈၀% က အခ်ိန္ေရာင္းတယ္။ ၂၀% က လုပ္ငန္းကိုင္ငန္းႀကီးေတြ လုပ္တယ္၊ ၈၀% က အလုပ္လုပ္တယ္။ ၂၀% က အနာဂတ္အတြက္ အစီအစဥ္ခ်တယ္၊ ၈၀% က အိပ္ယာထမွ ဒီေန႔ဘာလုပ္မယ္ဆိုတာ စဥ္းစားတယ္။ ၂၀% က ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ေျပာင္းလဲတယ္၊ ၈၀% က ပတ္ဝန္းက်င္ကို ေျပာင္းလဲပစ္တယ္။ ၂၀% က ဥစၥာႂကြယ္ဝတယ္၊ ၈၀% က ဆင္းရဲတယ္။ မင္း ၂၀% လုပ္မလား၊ ၈၀% လုပ္မလား။

တတိယ ၈ နာရီ

ဘုရားသခင္က လူတိုင္းလူတိုင္းကို တစ္ရက္မွာ ၈ နာရီစာ အပိုင္းအျခားသံုးခုစီ မွ်မွ်တတေပးထားတယ္။ ပထမ ၈ နာရီမွာ လူေတြအလုပ္လုပ္ၾကတယ္၊ ဒုတိယ ၈ နာရီမွာ လူေတြအိပ္ၾကတယ္။ လူတစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ရဲ႕ ကြဲျပားျခားနားခ်က္ေတြကို မ်ားေသာအားျဖင့္ တတိယ ၈ နာရီကေန ဖန္တီးခဲ့ၾကတာပဲ။

လမ္းႏွစ္လမ္း

လူတိုင္းမွာ ေလွ်ာက္စရာလမ္းႏွစ္လမ္းရွိတယ္၊ တစ္လမ္းကေလွ်ာက္ကိုေလွ်ာက္ရမယ့္လမ္း၊ ေနာက္တစ္လမ္းက ကိုယ္ေလွ်ာက္ခ်င္တဲ့လမ္း။ မေလွ်ာက္မေန ေလွ်ာက္ကိုေလွ်ာက္ရမယ့္လမ္းကို လွလွပပေလွ်ာက္ၿပီးမွ ကိုယ္ေလွ်ာက္ခ်င္တဲ့လမ္းကို ေလွ်ာက္လို႔ရပါလိမ့္မယ္။

တခါသံုးယံုၾကည္မႈ

ယံုၾကည္မႈဆိုတာ စာရြက္တစ္ရြက္လိုပဲ၊ ေၾကသြားၿပီဆိုတာနဲ႔ ဘယ္လိုပဲျဖန္႔ျဖန္႔ နဂိုအတိုင္းျပန္မျဖစ္ေတာ့ဘူး။

ေနာင္တ

ေနာက္ အႏွစ္ ၂၀ ၾကာသြားတဲ့အခါ မင္းကိုပိုၿပီးစိတ္ပ်က္ေစမွာက မင္းလုပ္ခဲ့တဲ့ ကိစၥေတြမဟုတ္ဘူး၊ မင္းမလုပ္လိုက္ရတဲ့ကိစၥေတြပဲ။

ေနရာ

အေအးတစ္ပုလင္းကို လမ္းေဘးဆိုင္မွာ ၁၀ နဲ႔ေရာင္းတယ္၊ ဟိုတယ္မွာ ၃၀ နဲ႔ေရာင္းတယ္။ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕တန္ဘိုးဟာလည္း သူေရာက္ေနတဲ့ေနရာေပၚမွာပဲမူတည္တယ္။

သမာဓိ

စကားတစ္ခြန္း မေျပာေသးခင္မွာ မင္းဟာအဲဒီစကားရဲ႕အရွင္သခင္ပဲ၊ ေျပာလိုက္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ မင္းဟာသူ႔ရဲ႕ကြၽန္ျဖစ္သြားၿပီ။

ေရြးခ်ယ္မႈ

ေနာက္ဆံုးေတာ့လည္း မင္းဘာကိုယံုရင္ဘာျဖစ္တာပဲ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ဒီကမၻာေပၚမွာ ေၾကာက္စရာအေကာင္းဆံုး ေဝါဟာရ ႏွစ္ခုရွိတယ္၊ တစ္ခုက ေခါင္းမာတာ၊ ေနာက္တစ္ခုက ႀကိဳးစားတာ။ ႀကိဳးစားတဲ့ေကာင္က သူ႔ကိုသူေျပာင္းလဲပစ္တယ္၊ ေခါင္းမာတဲ့ေကာင္က သူ႔ကံကိုသူေျပာင္းလဲပစ္တယ္။

မနာလိုျခင္းႏွင့္ အားက်ျခင္း

သူမ်ားေတြထက္မဆိုစေလာက္ သာတဲ့အခါ မင္းကိုမနာလိုျဖစ္ၾကလိမ့္မယ္။ သူတို႔ေတြထက္အဆေပါင္းမ်ားစြာ သာသြားတဲ့အခါ မင္းကိုအားက်ၾကလိမ့္မယ္။

ေနာက္ဆံုးအၿပံဳး

ဘယ္သူ႔ကိုမွမယွဥ္ႏိုင္ဘူးလို႔ထင္တဲ့အခါ အားမငယ္ပါနဲ႔၊ မင္းဟာသာမန္လူတစ္ေယာက္ဆိုတာလည္း သတိရပါ။ သူမ်ားတကာရယ္ေမာေနတာေတြ႔ရင္လည္း တကမၻာလံုးမွာ မင္းတစ္ေယာက္တည္း ဝမ္းနည္းပူေဆြးေနတယ္မထင္ပါနဲ႔၊ တကယ္ေတာ့ သူမ်ားေတြက မင္းထက္ပိုၿပီး ဟန္လုပ္တတ္လို႔ပဲ။ အကူအညီမဲ့ေနတဲ့အခါ မင္းငိုခ်င္ငိုလိုက္ပါ၊ သို႔ေသာ္ ငိုၿပီးရင္ေတာ့ ျပန္ၿပီးႏိုးၾကားတက္ႂကြလာရမယ္၊ အရာရာကိုလက္လႊတ္ဆံုးရွဳံးပေစဦးေတာ့၊ မင္းရဲ႕အၿပံဳးေလးကိုေတာ့ ရွဳံးမသြားပါေစနဲ႔။

ပူပင္ေသာက

လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ပူပင္ေသာကေတြကေန သူ႔ရဲ႕စိတ္ေနသေဘာထား အတိုင္းအဆနဲ႔ အနာဂတ္ေအာင္ျမင္မႈရဲ႕ အတိမ္အနက္ကို မွန္းဆလို႔ရတယ္။ တနည္းအားျဖင့္၊ ျပႆနာအေသးေလးေတြဟာ အခ်ိန္ကုန္ခံၿပီး ပူပန္ေနစရာမလိုဘူး၊ တကယ့္ႀကီးမားတဲ့ ကိစၥေတြက်ျပန္ေတာ့ ပူေန႐ုံနဲ႔လည္း အက်ဳိးမရွိဘူး။ အခ်ိန္တိုတိုနဲ႔ ျပႆနာေျဖရွင္းႏိုင္စြမ္းရွိရင္ အရာရာတိုင္းဟာ မိုးေတြထန္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ပြင့္လင္းသြားတဲ့ ရာသီဥတုလို သာယာေနမွာပါပဲ။

ေအာင္ျမင္မႈႏွင့္ တိုးတက္မႈ

မင္းမေအာင္ျမင္လို႔ရတယ္၊ သို႔ေသာ္မတိုးတက္လို႔မရဘူး။ မင္းရဲ႕ေအာင္ျမင္မႈကိုကဖ်က္ကယက္လုပ္မယ့္သူေတြ ရွိေကာင္းရွိလိမ့္မယ္၊ ဒါေပမဲ့ မင္းတိုးတက္တာကိုေတာ့ ဘယ္သူမွကာဆီးကာဆီးလုပ္မွာမဟုတ္ဘူး။

ဖိအားႏွင့္ တြန္းအား

အျပင္ကသက္ေရာက္တဲ့အားေၾကာင့္ ကြဲသြားတဲ့ၾကက္ဥဟာ အစာတစ္လုပ္ျဖစ္သြားေပမယ့္ အတြင္းကေန႐ုန္းထြက္လာတဲ့အားေၾကာင့္ ကြဲသြားတဲ့ၾကက္ဥက်ေတာ့ အသက္တစ္ေခ်ာင္း ျဖစ္လာေစတယ္။ လူ႔ဘဝဆိုတာလည္းအဲလိုပါပဲ၊ အျပင္ကလာတဲ့အားေတြက ဖိအားေတြျဖစ္ၿပီး အတြင္းကေန ျဖစ္တည္လာတဲ့အားေတြက ႀကီးျပင္းရွင္သန္မႈပါ။ ျပင္ပကအားေတြနဲ႔ အခြဲခံဖို႔ပဲ ထိုင္ေစာင့္ေနလို႔ရွိရင္ သင္ဟာ သူမ်ားရဲ႕အစာတနပ္ ျဖစ္သြားမွာမလြဲပါဘူး။ ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုးၿပီး အတြင္းကေန ေဖာက္ထြက္ႏိုင္ရင္ေတာ့ ကိုယ့္ရဲ႕ရွင္သန္ႀကီးျပင္းျခင္းဟာ အသက္တစ္ေခ်ာင္း အသစ္တဖန္ ျပန္လည္ေမြးဖြားလာတာနဲ႔ တူတယ္ဆိုတာ ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။
by : သိုး ငယ္

ဘဂၤလီ(ရိုဟင္ဂ်ာဆိုသူမ်ား)၏ရက္စက္မူမ်ား

ရခုိ္င္လူမ်ဳိးေတြ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ အဖိႏွိပ္ခံ...ရက္စက္မႈဒဏ္ေတြကို

ဘယ္ေလာက္ခံခဲ႔ရသလဲ..ခံေနရလဲ ဆုိတာကုိ ဒီစာကို ဖတ္ၾကည့္ရင္သိနုိင္ပါတယ္.....ဗ်ာ....

ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ တကြ စစ္အုပ္စုမ်ားသို႔.....

ရခုိင္လူမ်ိဳးတုိ႔၏ ရင္နင္႔ဖြယ္ရာ သမုိင္းၿဖစ္ရပ္မွန္ (သုိ႔မဟုတ္) ဘဂၤလီကုလား ရိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံသူမ်ား ရက္စက္ပုံ

မင္းတုိ့ဒီသမုိင္းကို သိမွ ကုလားနဲ့ အိမ္ေထာင္ၿပဳမယ္ဆုိတဲ့သူေတြ ကုလားဆုိင္ကိုအားေပးေနတဲ့သူေတြ အေပါင္းအသင္းလုပ္ေနတဲ့သူေတြ စဥ္းစားၾကပါ ကုလားကိုတုိင္းရင္းသားစာရင္းထဲ ထည့္ဖုိ့ေတာင္းဆုိတာကေတာ့ကြာ.....ရခုိင္လူမ်ိဳးတုိ႔၏ ရင္နင္႔ဖြယ္ရာ သမုိင္းၿဖစ္ရပ္မွန္ (သုိ႔မဟုတ္) ဘဂၤလီကုလား ရိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံသူမ်ား ရက္စက္ပုံ

(၁၉၄၂)ခုႏွစ္ ကုလားရခုိင္ အဓိကရုဏ္း စတင္ၿဖစ္ရၿခင္း အေၾကာင္းတရားကား စစ္ေတြၿမိဳ႕မွ စတင္ၿဖစ္ပြားေလသည္။ အဂၤလိပ္တပ္ၿဖစ္ေသာ ရာခ်္ပုကုလားစစ္သားမ်ားက ရခုိင္အမ်ိဳးသမီးမ်ားကုိ အဓမၼၿပဳက်င့္ကာ ရခုိင္အမ်ိဳးသားမ်ားကုိ ကုလားအရပ္သားမ်ားႏွငိ႔ ပူးေပါင္း၍ အႏုိင္က်င္႔ နွိပ္စက္သတ္ၿဖတ္ရာမွ မခံမရပ္ႏုိင္ၿဖစ္ၿပီး စတင္ၿဖစ္ပြားလာရၿခင္းၿဖစ္ေလသည္။ ယင္းၿပႆနာသည္ ေၿမပုံၿမိဳ႕နယ္၊ မင္းၿပားၿမိဳ႕နယ္၊ ေၿမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္၊ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္မ်ားသုိ႔ ကူးစက္သြားသည္။

ယင္းကိစၥကုိ ရခုိင္ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားၿဖစ္ၾကေသာ ဦးပညာသီဟ ၊ ဦးသာေက်ာ္(ဘုံေဘာက္)တုိ႔က ၿပန္ေၿဖေပးသၿဖင္႔ အထက္ပါၿမိဳ႔မ်ားမွာ ေအးေဆးၿငိမ္သက္သြားခဲ့ပါသည္။အထက္ပါၿမိဳ႕နယ္မ်ားမွ ထြက္ေၿပးၾကေသာ ကုလားမ်ားႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္မ်ားမွ ပညာတတ္ကုလားေခါင္းေဆာင္အခ်ိဳ႕သည္ ယင္းေဒသရွိ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားမ်ားႏွင္႔ ရခုိင္ေက်းရြာမ်ားကုိ ေခ်မႈန္းသုတ္သင္ သတ္ၿဖတ္ၾကရန္ ႏိႈးေဆာ္စည္းရုံးၾကေလသည္။ ယင္းအခ်ိန္တြင္ (ေမဂ်ာ ေက်ာ္ခုိင္)သည္ ၄င္းကိစၥကုိ ထိမ္းသိမ္းရန္ စစ္ေတြၿမိဳ႕မွ ကုလားေခါင္းေဆာင္မ်ားၿဖစ္ေသာ ဦးယာဆိန္း (ေ႐ွ႕ေန) ဦးဆူတန္မာမတ္

၊ ဦးဘုိးခိုင္ စေသာသူမ်ားႏွင့္ ႀကိဳးပမ္းေသာ္လည္း မေအာင္ၿမင္သည့္အၿပင္ (ေမဂ်ာ ဦးေက်ာ္ခုိင္ )ကုိယ္တုိင္ ဘူးသီးေတာင္ၿမိ႕နယ္ဂူတာၿပင္ေက်းရြာတြင္ ကုလားမ်ား၏ ပစ္ခတ္လုိက္ေသာ ေသနတ္ဒဏ္ရာၿဖင့္ ေသဆုံးသြားရေလသည္။
(၁၉၄၂)ခုနွစ္ ေမလတြင္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ရွိ ကုလားေက်းရြာ အားလုံးသည္ လူစုရုံးၿပီး လက္နက္မ်ားကုိင္ေဆာင္လွ်က္ ရခုိင္ေက်းရြာမ်ားကုိ တုိက္ခုိက္ဖ်က္ဆီး မီး႐ွိဳ႕ၿခင္းမ်ား စတင္ၿပဳလုပ္လာၾကသည္၊ရခုိင္ေက်းရြာမ်ားကုိ ၀ုိင္းထားၿခင္း ၊ လမ္းတံတားမ်ားအား ၿဖတ္ေတာက္ဖ်က္ဆီးထားၿခင္းတုိ႔ ၿပဳလုပ္ၾကသည္။ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ကုိ တုတ္ ဒါး လက္နက္ ကုိယ္စီၿဖင္႔ ၀ုိင္းရံထားသည့္ အင္အားမွာ(၂၀၀၀၀)ႏွစ္ေသာင္း ေက်ာ္ ေက်ာ္ ေလာက္ရွိမည္ဟု ခန္းမွန္းၾကသည္။ ၊ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ ၀င္ေပါက္ ထြက္ေပါက္ အားလုံးကုိ ပိတ္ဆုိ႔ထားၾကသည္၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ပတ္၀န္းက်င္ေက်းရြာမ်ားတြင္လည္း ကုလားမ်ား ၀ုိင္း၀န္းထုိးခုတ္ၾကသည္ဟု သတင္းမ်ားၾကားၾကရသည္။ ဒါးဒါဏ္ရာႏွင္႔ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႔ေပၚသုိ႔ တက္လာေသာ သူမ်ားမွာလည္း မနည္းလွပါ။ေမာင္ေတာၿမိုဳ႕အလယ္ရြာက ဟုထင္ပါသည္ အိမ္ေထာင္စုတစ္စု မနက္(၄နာရီ)ေလာက္တြင္ ဘူးသီးေတာင္သုိ႔ ေဖါက္ထြက္ေၿပးၾကရာ ကညင္တန္းမွာ ကုလားမ်ား ခုတ္လႊတ္လုိက္ေသာေၾကာင္႔ ပါသြားေသာ ပစၥည္းမ်ားအားလုံးလည္း လုယူခံရၿပီး ေသြးသံရဲရဲ ၿဖင္႔ ၿမိဳ႕ထဲသုိ႔ ၿပန္၀င္ေၿပးလာသည္ကုိ ေတြ႔ရွိခဲ႔ရသည္။

ယင္းေန႔မုိးလင္းသည္႔အခ်ိန္မွ စ၍ ရရာပစၥည္းမ်ားကုိ ထုတ္ပုိးၿပီး ထြက္လာခဲ႔ၾကရာ လမ္းမ်ားေပၚတြင္ မိမိကဲ႔သုိ႔ အထုတ္အပုိးမ်ားၿဖင္႔ ဟုိဟုိ ဒီဒီေၿပးလြားေနၾကေသာ ထိတ္လန္႔ ေၾကာက္လန္႔ေနၾကသည္႔ ရခုိင္မ်ားကို အုပ္စုလုိက္အုပ္စုလုိက္ ေတြ႔ရပါသည္။ ယင္းအခ်ိန္က အစုိးရက ခ်ိတ္ပိတ္ ထားေသာ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္း ကြက္လပ္တြင္ လူ(၅၀၀၀)ေလာက္ စုမိလာၾကသည္။ ေၿမာက္ဖက္ပုိင္း ကညင္ေခ်ာင္းရြာမ်ားမွ လူမ်ားကုိ လည္းေကာင္း၊ ၿမိဳ႕နွင့္နီးေသာ ေတာင္ပုိင္းရြာမ်ားၿဖစ္သည့္ ေမွာ္၀င္ရြာ ၊မက်ီးေခ်ာင္းရြာ ၊ ေရဖုန္းၿပင္ရြာ၊ ပန္းေတာၿပင္ရြာ စေသာ ရခုိင္ရြာမ်ားမွ လူမ်ားကုိလည္းေတြ႔ရပါသည္။ အသက္ေဘးကုိ ေၾကာက္ရြံေနၾကေသာ လူအုပ္ၾကီးသည္ ကေလးငုိသံ လူၾကီးဆူညံသံမ်ားႏွင္႔ ပြက္ပြက္ညံေနသည္။ထုိေန႔က စက္ရွင္တရားသူၾကီး ဦးေအာင္သာေက်ာ္ ဘူးသီးေတာင္ေငြတုိက္မွ ေငြမ်ားကုိ သိမ္းဆည္းရန္ႏွင့္ ေမာင္ေတာကုိ ကုလားမ်ား၀ုိင္းရံထားေၾကာင္း သိရ၍ အကူအညီေပးရန္ ေရာက္ရွိလာၿခင္းၿဖစ္သည္ဟု သိရပါသည္။ ဦးေအာင္သာေက်ာ္က ဘူးသီးေတာင္သုိ႔ ပုိ႔ေပးမည္ဟု ေၿပာသည္။ ဘူးသီးေတာင္သို႔သြားရန္ ေစာင္႔ေနၾကစဥ္ မိုးသက္ေလၿပင္းက်ၿပီး မိုးအႀကီးအက်ယ္ ရြာေနေသာေၾကာင့္ ဘူးသီးေတာင္လမ္းပိတ္ေနေၾကာင္း ၾကားသိရၿပန္သည္၊ စစ္သားအေစာင္႔အေရွာက္ႏွင္႔ မသြားပါကလည္း သတ္ရန္ လမ္းတေလွ်ာက္လုံး ကုလားမ်ား ေစာင္႔ေနၾကေၾကာင္း ၾကားသိရၿပန္သည္။ မနက္(၉)နာရီေလာက္တြင္ ဥိီးေအာင္သာေက်ာ္ကနတ္ၿမစ္တစ္ဖက္ကမ္း တကၠနက္သုိ႔ ပုိ႔ေပးရန္ ႀကိဳးစားမည္ၿဖစ္ေၾကာင္းေၿပာပါသည္။ ေန႔လည္(၁၂)နာရီေလာက္တြင္ ေအာင္သာေက်ာ္ ႏွင္႔အတူ အဂၤလိပ္စစ္ဗုိလ္ ေတလာ ႏွင္႔ နီေပါ ေဂၚရခါးစစ္သား ေရာက္လာၿပီး ေမာင္ေတာသေဘၤာဆိပ္သုိ႔ ပုိ႔ေပးပါသည္။ အာရကန္ ဖလုိတီလာ ကုမၼဏီပုိင္ သေဘၤာၿဖင္႔ အေခါက္ေခါက္ အခါခါ ေၿပးဆြဲေသာ္လည္း မႏုိင္မနင္း ၿဖစ္ေနေလရာ ေလွသန္ဗာန္မ်ားႏွင္႔ လည္း ပုိ႔ေပးၾကသည္။ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ တစ္ဖက္ကမ္း ယခု ဘဂၤလားေဒခ္႔် ႏုိင္ငံ တကၠနက္သုိ႔ ေရာက္၍ ညဖက္တြင္ မီးေတာက္မီးလွ်ံမ်ားတလိမ္႔လိမ္႔ တက္လာသည္ကုိ ေတြ႔ၿမင္ရေလသည္၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ မရွိသည္႔ေနာက္ပုိင္း ကုလားမ်ား ေထာင္ေသာင္းခ်ီ ၀င္ေရာက္ လာၾကရာ ရခုိင္အိမ္မ်ားတြင္ ရွိေသာ ဆန္ ဆီ ဆား ပုဂံ ခြက္ေယာက္ အိမ္ေထာင္ပရိေဘာက မ်ားပါမက်န္ စိတ္တုိင္းက် ယူငင္ၾကၿပီး ေနာက္ အိမ္မ်ား ေက်ာင္းမ်ားကုိ မီး႐ွဳိ႕ၾကေလသည္။ ဤအေရးအခင္းတြင္ နတ္ၿမစ္ကမ္းေၿခမွ ေက်းရြာမ်ား ၿဖစ္ၾကေသာ ငါးခူရ ၊ ၿခံၿပင္ ၊ရြက္ညိႈးေတာင္၊ သရက္အုပ္၊ စေသာ ေက်းရြာမ်ားသည္ ေလွမ်ားၿဖင္႔ နတ္ၿမစ္တစ္ဖက္ကမ္းသုိ႔ ထြက္ေၿပးလြတ္ေၿမာက္ၾကေသာ္လည္း ကမ္းေၿခႏွင္႔ ေ၀းေသာ ရခုိင္ေက်းရြားဘားလုံူးသည္ ရြာလုံးကၽြတ္ အသတ္ခံခဲ႔ရေလသည္၊ အခ်ိဳ႔ရြာမ်ားသည္ မယူေတာင္တန္းကုိ ၿဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ဘူးသီးေတာင္ ေက်ာက္ေတာ္ ေၿမာက္ဦးနယ္မ်ားသို႔ လက္လြတ္ထြက္ေၿပးၾကေသာသူမ်ားသည္။

ဘူးသီးေတာင္လက္၀ဲတက္ရြာ မွ ကုလားမ်ား ခုတ္၍လည္းေကာင္း ၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႔ ေတာင္ပုိင္းတြင္ အသက္ရွင္ လြတ္ေၿမာက္ေသာ ေက်းရြာမ်ားမွာ မရွိသေလာက္နည္းပါးသည္ အားလုံးရြာလုံးကၽြတ္ ခုတ္သတ္ခံခဲ႔ရသည္၊ အလယ္သံေက်ာ္ ရဲစခန္းကုိ လက္နက္သိမ္းပုိက္ၿပီး ရဲသားအားလုံးႏွင္႔ ေက်းရြာသားမ်ားအားလုံး ကုိ သတ္ၿဖတ္ပစ္လုိက္ၾကသည္။ တပ္ထုံးၿပင္ ေက်းရြာအတြင္း ရွိသမွ်ကေလး၊ လူႀကီးမ်ားသည္ ရြာကုိ ကုလားမ်ား ၀ုိင္းရံထားေသာအခါ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသုိ႔ ေၿပး၀င္ခုိလံႈၾကေလသည္။ထုိအခါ ကုလားမ်ားသည္ ရြာသားမ်ားႏွုင္႔ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းကုိပါ မီး႐ွိဳ႕လုိက္သၿဖင္႔ ကေလး၊ လူႀကီး၊ မိန္းမ၊ ဘုန္းႀကီး၊ ကုိရင္၊ ဖုိးသူေတာ္ အားလုံး (၅၀၀)ေက်ာ္ အရွင္လတ္လတ္ မီး႐ွိဳ႕ သတ္ၿဖတ္ၿခင္း ခံခဲ႔ရေလသည္။

တဖန္ (၁၉၄၂)ခုနွစ္ ဇြန္လတြင္ ဗိုလ္ရန္ေအာင္ ေခါင္းေဆာင္ေသာဗမာ႔လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔သည္ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႔ကုိ သိမ္းပုိက္ေသာအခါ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႔နယ္အတြင္းရွိ ၿဖစ္ပြါးလ်ွက္ရွိေသာ ကုလား ရခုိင္ အဓိကရုဏ္းႏွင္႔ တပ္ေၿပးကုလားမ်ား၏ ဆူပူေသာင္းက်န္ူးမႈကုိ ၿငိမ္းခ်မ္းေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ေမာင္ေတာၿမို႔ဳနယ္ရွိအုပ္ခ်ဳပ္ေရးတာ၀န္က် ဘဂီလီကုလားမ်ား ႏွင္႔ ဆက္သြယ္ခဲ႔ရပါသသည္၊ ၄င္းတုိ႔၏ ဖိတ္ေခၚခ်က္အရ ဗုိလ္ရန္ေအာင္ ဗိုလ္မ်ိဳးညြန္႔တုိ႔ ေခါင္းေဆာင္ေသာ တပ္စိတ္တစိပ္ ကို ေစလြတ္၍ ခ်စ္ၾကည္ေရး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ ေစ႔စပ္ကမ္းလွမ္းရန္ ကုလားေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင္႔ ေစလြတ္လုိက္ေလသည္၊ ယင္းေန႔တြင္ ကညင္တန္းေက်းရြာ အူရဒူေက်ာင္း (ယခု အထကေက်ာင္း၀င္း ပလီေနရာတြင္ ကုလားေခါင္း ေဆာင္းမ်ားက ခ်စ္ၾကည္ေရး ထမင္းပြဲ တစ္ပြဲ တည္ခင္းလုိသည္ဆိုသၿဖင္႔ ပါလာေသာ လက ္နက္မ်ားကုိ တစ္ေနရာတြင္ စုပုံထား ေလသည္၊ ထမင္းစားေနစဥ္ပင္ ၾကိဳတင္စီစဥ္ထားေသာ သူမ်ားက ဗုိလ္ရန္ေအာင္တုိ႔အဖြဲ႔ကုိ ၀ိုင္း၀န္းခုတ္ၾကသၿဖင္႔ အုပ္ခ်ဳပ္သူ တပ္မေတာ္အရာရွိ ႏွစ္ဦးႏွင္႔ ေနာက္ပါအားလုံး ေသဆုံးၾကရေလသည္၊(၁၉၄၂)ခုႏွစ္ ကုလား ရခုိင္ အေရးအခင္းတြင္ (ေမာင္ေတာၿမိဳ႔ ေၿမာက္ပုိင္းတြင္ လုံး၀ၿပန္လည္ထူေထာင္ၿခင္း မၿပဳႏုိင္ဘဲ ၿပိဳပ်က္ ဆုံးရံႈးသြားေသာ ေက်းရြာမ်ားစာရင္း ႏွင္႔ အိမ္ေၿခစာရင္းမွာ ေအာက္ပါ အတုိင္းၿဖစ္ပါသည္။

* (၁) သစ္ပုတ္ေခ်ာင္းရြာ ( အိမ္ေၿခ ၂၀ )
* (၂)ကံၿပင္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၄၃ )
* (၃)ေရဖုန္းၿပင္ရြာ(အိမ္ေၿခ ၅၀ )
* (၄) ပန္းေတာၿပင္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၅၀ )
* (၅) ေမာင္ဦးရြာ (အိမ္ေၿခ ၃၀ )
* (၆) ခြဆုံၿပင္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၄၅ )
* (ရ) ၿပင္ၿဖဴရြာ (အိမ္ေၿခ ၄၅ )
* (၈)ဒုိးတန္းရြာ (အိမ္ေၿခ ၂၀၀ )
* (၉) သက္ေကၿပင္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၅၀)
* (၁၀)၀က္ပုိက္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၆၀)
* (၁၁) ေက်ာက္ေခ်ာင္းရြာ( အိမ္ေၿခ ၂၅)
* (၁၂) ပုဏ္ဏားဆပ္ ရြာ(အိမ္ေၿခ ၆၀)
* (၁၃) သဲေခ်ာင္းရြာသစ္
* (၁၄) ငန္းေခ်ာင္းရြာ (အိမ္ေၿခ ၅၀)
* (၁၅)ဒါၾကီးစားရြာ (အိမ္ေၿခ ၄၀)
* (၁၆)ေက်ာက္ၿပင္ဆိပ္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၃၀ )
* (၁၇)ၿပင္ၿဖဴေခ်ာင္းရြာ (အိမ္ေၿခ ၅၀ )
* (၁၈) ေရခပ္ေခ်ာင္းရြာ (အိမ္ေၿခ ၅၀)
* (၁၉)ငါးစားၾကဴးရြာ (အိမ္ေၿခ ၆၀ )
* (၂၀) ေၿပာင္ပစ္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၄၀)
* (၂၁)ၿပင္ရွည္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၃၀ )
* (၂၂) ဖရုံေခ်ာင္းရြာ (အိမ္ေၿခ ၃၀ )
* (၂၃) ဆင္ေသၿပင္အထက္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၄၀ )
* (၂၄) ဆင္ေသၿပင္ ေအာက္ရြာ (အိမ္ေၿခ၂၀)
* (၂၅) သဲၿဖဴေခ်ာင္းရြာ (အိမ္ေၿခ ၄၀ )
* (၂၆) ၿပားသားမဲရြာ (အိမ္ေၿခ ၁၅ )
* (၂၇) ေတာင္ဖက္ရြာ (အိမ္ေၿခ စာရင္းမရ
* (၂၈) ေဖါက္က်ီေတာင္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၃၀ )
* (၂၉) အထက္ေဘာ္တူလာရြာ (အိမ္ေၿခ ၄၂ )
* (၃၀)အင္တူလာရြာ (အိမ္ေၿခ ၅၀)
* (၃၁) အင္းေခ်ာင္းရြာ (အိမ္ေၿခ ၃၀ )
* (၃၂) အဂၤါဖ ရြာ (အိမ္ေၿခ ၄၀)
* (၃၃) ကာလာရြာ (အိမ္ေၿခ ၈၀)
* (၃၄)လေဘာ္၀ရြာ (အိမ္ေၿခ ၃၆ )
* (၃၅) ဒုံးေက်ာ္ဖရြာ (အိမ္ေၿခ ၂၂ )
* (၃၆) သက္ေကၿပင္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၇၅ )
* (၃၇) ဂ်ိတ္ခ်ိဳင္ (အိမ္ေၿခ ၄၀)
* (၃၈)ကုိင္စူးရြာ (အိမ္ေၿခ ၂၄ )
* (၃၉) တပ္ေခ်ာင္းရြာ (အိမ္ေၿခ ၃၀)
* (၄၀) အလယ္ေခ်ာင္း (အိမ္ေၿခ ၈၂)
* (၄၁) ေမာင္ေရြဇံရြာ (အိမ္ေၿခ ၂၀)
* (၄၂) သာဒုိးလွရြာ (အိမ္ေၿခ ၄၀)
* (၄၃) တပ္ေခ်ာင္းေခ်ရြာ (အိမ္ေၿခ ၃၀)
* (၄၄) ဆင္ၿပကြင္းရြာ (အိမ္ေၿခ ၄၀ )
* (၄၅) ေရႊဒုိင္းရြာ (အိမ္ေၿခ ၄၆ )
* (၄၆)ေရခ်မ္းေခ်ာင္း (အိမ္ေၿခ ၄၀)
* (၄၇) ငါးခ်မ္းရြာ (အိမ္ေၿခ ၂၃ )
* (၄၈) ရဲေအာင္စံရေဖြရြာ (အိမ္ေၿခ ၄၀ )
* (၄၉)ေၾကာင္နေဖ အထက္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၃၀)
* (၅၀)ေၾကာင္နေဖ ေအာက္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၂၅ )
* (၅၁) ခ်က္စူရြာ (အိမ္ေၿခ ၂၀ )
* (၅၂) အရိုးက်ရြာ (အိမ္ေၿခ ၄၀ )
* (၅၃) ေက်ာ္ထြီးေခ်ာင္းရြာ (အိမ္ေၿခ ၃၀)
* (၅၄) အင္းေခ်ာင္းအထက္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၄၈)
* (၅၅)အင္းေခ်ာင္းေအာက္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၂၆ )
* (၅၆) ေရႊဖီဦးဖရြာ (အိမ္ေၿခ ၂၅ )
* (၅၇)ေထာက္ကလန္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၈၈ )
* (၅၈)ေတာင္ၿပိဳလက္၀ဲရြာ (အိမ္ေၿခ ၁၆ )
* (၅၉) ေတာင္ၿပိဳလက္ယာရြာ (အိမ္ေၿခ ၂၈ )
* (၆၀)ေဒးတန္းညာ (ရခုိင္ရြာ) (အိမ္ေၿခ ၂၂)
* (၆၁) ကြမ္းသီးပင္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၁၂ )
* (၆၂) က်မ္းေထာင္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၁၅ )
* (၆၃) တန္းေခ်ာင္းရြာ (အိမ္ေၿခ ၁၈ )
* (၆၄) စံထြန္းဦးရြာ (အိမ္ေၿခ ၂၀ )
* (၆၅) အေရွ႔ ခေမာင္းဆိပ္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၃၅ )
* (၆၆) အေနာက္ခေမာင္းဆိပ္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၂၅ )
* (၆၇) သူလူေတာင္ အထက္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၅၀ )
* (၆၈) သံခုံရြာ (အိမ္ေၿခ ၃၀ )
* (၆၉) မၿဖဴမရြာ (အိမ္ေၿခ ၄၀)
* (၇၀) ကုံးတက္ရြာ (အိမ္ေၿခ စာရင္းမရ )
* (၇၁) ခင္ၿပိဳသားရြာ (အိမ္ေၿခ ၆၀)
* (၇၂)ေရႊငင္ေခ်ာင္းအထက္ရြာ(အိမ္ေၿခ ၄၀ )
* (၇၃) ငရန္႔ေခ်ာင္းရြာ ၅၀ )
* (၇၄)သစ္တုံးနားရြာ (အိမ္ေၿခ ၆၀)
* (၇၅) ပန္းေရႊေအာင္ဖရြာ (အိမ္ေၿခ ၂၀ )
* (၇၆) ေရႊလွခုိင္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၂၀)
* (၇၇) တမန္းသားရြာ (အိမ္ေၿခ ၃၀)
* (၇၈)ခ်ဒုိးရီရြာ (အိမ္ေၿခ ၁၅ )
* (၇၉) သာေအာင္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၃၀ )
* (၈၀)ေလာင္းပတ္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၃၀)
* (၈၁) ၀က္က်ိန္းရြာ (အိမ္ေၿခ ၁၀၀ )
* (၈၂)ၾကက္က်ိန္းရြာ (အိမ္ေၿခ ၄၀ )
* (၈၃) ကၽြဲသေဘာက္ အထက္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၄၅ )
* (၈၄) ကၽြဲသေဘာက္ ေအာက္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၆၀ )
* (၈၅) ေက်ာက္တန္းရြာ (အိမ္ေၿခ ၅၀ )
* (၈၆)စိမ္႔ေတာၿပင္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၄၀ )
* (၈၇) ေဂၚဒူရ အထက္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၂၅ )
* (၈၈) ေဂၚဒူရ ေအာက္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၆၅ )
* (၈၉) ကၽြန္းေပါက္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၃၅ )
* (၉၀) တရိမ္းရြာ (အိမ္ေၿခ ၁၅၀ )
* (၉၁)တင္သာရရြာ (အိမ္ေၿခ ၂၅ )
* (၉၂)သဲေခ်ာင္းရြာ (အိမ္ေၿခ ၆၅ )
* (၉၃) ငွက္ေပ်ာ႔ေခ်ာင္းရြာ (အိမ္ေၿခ ၄၅ )
* (၉၄)ငါးစံေဘာ္ရြာ (အိမ္ေၿခ ၈၀ )
* (၉၅) လက္ဖြဲက်ရြာ (အိမ္ေၿခ ၂၀)
* (၉၆) ေက်ာက္ေခ်ာင္းရြာ (အိမ္ေၿခ ၅၀ )
* (၉၇)ရဲေအာင္ေခ်ာင္းရြာ (အိမ္ေၿခ ၇၀)
* (၉၈) ေရေနာက္ငါးသားရြာ (အိမ္ေၿခ ၂၀ )
* (၉၉) မီးေက်ာင္းေခ်ာင္းရြာ (အိမ္ေၿခ ၁၅ )

ရြာေပါင္း ကုိးဆယ္႔ကုိးရြာ ရွိ ရခုိင္ရြာမ်ားမွာ ကုလားယုတ္တုိ႔ ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ၿဖတ္ၿခင္းကုိ ခံၾကရေလသည္ ၊ ထိုထုိေသာ ရြာမ်ားမွ သက္ရွိဆုိ လွ်င္ ေခြးတစ္ေကာင္ေတာင္ အၿပင္ကုိမထြက္ဘဲ ေသပြဲ၀င္ခဲ႔ၾကရသည္၊ ထုိအၿပင္ ရြာလုံးကၽြတ္ ကုလားသတ္ၿဖတ္ခံရ၍ အိမ္ေၿခအလုိက္ စနစ္တက် ေကာက္ခံရွာေဖြ မရရွိေသာ ေက်းရြာမ်ားမွာလည္း အလြန္မ်ားၿပားသည္ကုိ ေတြ႔ရပါသည္ ၊
၄င္းေက်းရြာမ်ားမွ-

* (1) ေဘာ္ဒုလာေအာက္ရြာ
* (2) ဒုိင္းပုိင္ရြာ
* (3) ခုိင္ဦးဖရြာ
* (4)သာၾသေအာင္ ရြာသစ္
* (5)တပ္ေခ်ာင္းေခ် တီစားရြာ
* (6) မိမင္းသာဖရြာ
* (7) ေရႊဒုိင္ရြာ
* (8)ေတာင္ပုတ္ရြာ
* (9) လမုံ႔ကုိင္းရြာ
* (10)ေ၀လာေဂါင္းတုံးရြာ
* (11) သလူေခ်ာင္းရြာ
* (12) ရဲေဘာ္ဦးရြာ
* (13)သဲနီရြာ
* (14)ေၾကာင္ခုိးရြာ
* (15) ငါးရံေခ်ာင္းရြာ
* (16)မီးေခ်ာင္းခုတ္ရြာ
* (17)သစ္တုံးနားရြာ
* (18)မိႈင္းစရီရြာ
* (19)ဘဲရုပ္ရြာ
* (20)ေက်ာက္ၿပင္လွရြာ
* (21)ေမာင္ဆိပ္ရြာ
* (22)ဖက္၀န္းေခ်ာင္းရြာ
* (23)ဂါရာၿပင္ရြာ
* (24)၀က္က်ိန္းေခ်ရြာ
* (25)စံကားပင္ရင္းရြာ
* (26)ငၿဖဴေခ်ာင္းရြာ
* (27)နတ္ေက်ာက္ရြာ
* (28)ၿပိဳင္ေခ်ာင္းရြာ
* (29)ၾကင္ေဖၚရြာ
* (30)ေအာင္လွၿဖဴရြာ
* (31)သေဘၤာလွရြာ
* (32)မီးတုိက္ရြာ
* (33)နံသာေတာင္ရြာ
* (33) ကြမ္းေတာင္ရြာ
* (34)ေဂၚဒူရသဲေခ်ာင္းရြာ
* (35)ဆင္အုိးရြာ
* (36) ေက်ာက္ေခ်ာင္းေခ်ရြာ
* (38)ဂန္႔ဒရံရြာ
* (39) ၿဂစ္ေခ်ာင္းေအာက္ရြာ
* (40)သစ္သီးပင္အလယ္ၿပင္ရြာ
* (41)ေလာင္းဒုံေစတီၿပင္ရြာ
* (42)ဟန္စားမရြာ
* (43) ငါးခူရေခ်ာင္း၀ရြာ
* (44)က်ာေခါင္းေထာင္ရြာ
* (45)ေမာင္လံုးဖရြာ
* (46)ၾက က္ရိုးၿပင္ရြာ
* (47)ငန္းေခ်ာင္းရြာ
* (48)ပြင္႔ၿဖဴေခ်ာင္းရြာၾကီး
* (49)ပြင္႔ၿဖဴေခ်ာင္းရြာေခ်
* (50)ခ်စ္စံဖရြာ
* (51)ေနပူခံရြာသစ္
* (52)ေနပူခံ ရြာေဟာင္း
* (53)ေမာင္ႏွမသဲေခ်ာင္းရြာ
* (54) ေခ်ာင္းေၿမာက္ရြာ
* (55)သလူေခ်ာင္းရြာ
* (56) ရြာူသစ္ေကရြာ
* (57)မဂၤလာၾကီးေက်းရြာ
* (58)ေက်ာက္ေလွက ားရြာ
* (59)စပ္ခ်ကုန္းရြာ
* (60)သဲၿဖဴကၽြန္းရြာ
* (61)မင္းက်ိဳးေခ်ာင္းရြာ
* (62)ရီဖုန္းၿပင္ရြာ
* (63)ခြဆုံၿပင္ရြာ
* (64)သစ္ပုတ္ေခ်ာင္းရြာ
* (65)ကင္းေခ်ာင္းရြာ
* (66)အတြင္းကင္းေခ်ာင္းရြာ
* (67)ကံၿပင္ရြာ
* (68)က်ိးကန္းၿဖဴရြာ
* (69) ေမွာ္၀င္ရြာ
* (70)ၿဂင္းေခ်ာင္းရြာ
* (71)လင္းဘားကုန္းရြာ
* (72)ေဇာ္မတက္ရြာ
* (73) ငါးခူရ ေတာင္ရြာ
* (74)ခ်ီးစားရြာ
* (75)အေပါက္၀ရြာ
* (76)လာလီရြာ
* (77)စိန္ပန္းရြာ
* (78)တုံးေခ်ာင္းအထက္ရြာ
* (79)တုံးေခ်ာင္းေအာက္ရြာ
* (80) ကာဒီရြာ
* (81)အုန္းူပင္ရင္းရြာ
* (82)ဒိုးတန္းရြာ
* (83)ကညင္တန္းရြာ
* (84)အလယ္သံေက်ာ္ ရြာေဟာင္း
* (85)ၾကန္ေခ်ာင္းရြာ (86)သဂၤနက္ရြာ
* (87) ေက်ာင္းေတာင္ရြာ
* (88)တပ္ထုိးၿပင္ရြာ
* (89)ၿမင္းလြတ္ေခ်ာင္းရြာ
* (90)ၿမီေခ်ာင္းရြာ
* (91)ေရွာက္ကုိင္းရြာ
* (92)ေက်ာက္ပန္းဒူရြာ
* (93)ေဗာဓိကုိင္းရြာ
* (94)ေရႊေမာင္ရြာ
* (95)အတြင္းၿပင္ရြာ
* (96)ၾကံတန္းေခ်ာင္းရြာ
* (97) အင္းဒင္ၾကီးရြာ
* (98)အင္းဒင္ေခ်ရြာ
* (99)သ၀င္ေခ်ာင္းရြာ
* (100)ကုိးတန္ေကာက္ရြာေခ်
* (101)သ်ိန္ခါလီရြာ
* (102)ဒုံးပုိက္ရြာ
* (103)ဆင္၀ပ္ရြာ
* (104) ေအာင္လွဖ ရြာ
* (105) ေဖါက္က်ီေခ်ာင္းရြာ
* (106)ေပါက္ေတာၿပင္ရြာ
* (107) ကုန္းတန္းရြာ
* (108)ပဒင္းရြာ
* (109) ေရတြင္းကၽြန္းရြာ
* (110)ခ်ရားတန္းရြာ
* (111)၀ါးခ်ရြာ
* (112)ေညာင္ပင္ၾကီးအထက္ရြာ
* (113)ေညာင္ပင္ၾကီးေအာက္ရြာ
* (114) ဒါက္ရြာ
* (115) လွပုိးေခါင္ရြာ

စုစုေပါင္း ရြာေပါင္း (115)ရြာတုိ႔သည္ အိမ္ေၿခစာရင္းအတိအက်မရဘဲ ကုလားမ်ားသတ္ၿဖတ္ခံရေသာ ရြာမ်ားၿဖစ္ၾကသည္။

ကုလားကုိ ယုံၾက ၊သနားၾက ၊ ကုလားဆုိင္က ၀ယ္စားၾက ၊ကုလားေရာင္းေသာပစၥည္းကုိ၀ယ္သုံးၾကမည္ဆုိလွ်င္္ ထုိထက္ဆုိးေသာ အၿဖစ္သုိ႔ ေရာက္ရအုံးမည္ဟုယုံၾကည္မိပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင္႔ဆိုေသာ္ အထက္ပါ(1942 )အေရးအခင္းတြင္ရခုိင္လူမ်ိဳးမ်ားသာ အသတ္ခံရသည္။ နယ္ေၿမမ်ားဆုံးရုံးခဲ႔ရသည္။သုိေသာ္ ဘာသာ သာသနာ၊ယဥ္ေက်းမႈမ်ား မေပ်ာက္ေသးပါ၊ အခုဒီေကာင္ေတြ ႐ိုဟင္ဂ်ာ နာမည္ခံၿပီး တုိင္းရင္းသားစာရင္းသြင္းေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိလာၿပီ။ ဒီကိစၥကုိသက္ဆုိင္သူမ်ား ေပါ႔ေပါ႔တန္တန္ ထားမည္ဆုိပါက အနာဂတ္ၿမန္မာၿပည္အတြက္ အလြန္စုိးရိမ္စရာေကာင္းပါေၾကာင္း...
Credit from: Hla Aye Maung Face Book